کلرهگزیدین پرمصرف‌ترین ماده ضدعفونی‌کننده در مطب‌های دندانپزشکی و داروخانه‌ها برای پیشگیری و درمان عفونت‌های دهانی است. این ماده طیف وسیعی از عملکرد را علیه باکتری‌ها، قارچ‌ها و مخمرها دارد و تکثیر آن‌ها را به سرعت و به طور موثر محدود می‌کند.
بسیاری از محصولات بهداشت دهان حاوی کلرهگزیدین برای استفاده در کلینیک دندانپزشکی و همچنین برای درمان بیشتر در خانه موجود هستند. این محصولات توسط دندانپزشک توصیه و تجویز می‌شوند، اما هنگام استفاده از کلرهگزیدین، پیروی از دستورالعمل‌های خاص برای دستیابی به اثر مطلوب ضروری است.
کلرهگزیدین چیست؟
کلرهگزیدین یک ماده ضدعفونی‌کننده با خاصیت باکتری‌کشی و قارچ‌کشی است که می‌توان آن را در فرمولاسیون محصولات بهداشت دهان مانند خمیردندان‌ها، ژل‌ها و دهانشویه‌ها یافت.
استفاده از کلرهگزیدین بر پیشگیری و مراقبت‌های ویژه از بیماری‌ها و عفونت‌های پریودنتال تمرکز دارد. به لطف فعالیت خود، میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا را که در مخاط دهان ایجاد می‌شوند، به‌ویژه در موقعیت‌های پرخطر مانند جراحی دهان یا هر مداخله تهاجمی دیگر، از بین می‌برد.
از کجا کلرهگزیدین بخرم؟
شرکت بهبود شیمی به عنوان یکی از واردکنندگان رسمی کلرهگزیدین، این محصول را به همراه آنالیز و برگه سلامت به فروش می‌رساند. جهت خرید کلرهگزیدین با کارشناسان فروش ما در تماس باشید.
کاربردهای کلرهگزیدین در دندانپزشکی
تا زمانی که فرد از سلامت دهان و دندان خوبی برخوردار باشد، نیازی به استفاده از کلرهگزیدین به عنوان پیشگیری‌کننده از عفونت‌های دهان نیست. کلرهگزیدین معمولاً زمانی که عفونتی تشخیص داده شود توسط دندانپزشک توصیه می‌شود.
در چه مواردی کلرهگزیدین توصیه می‌شود؟ موقعیت‌های مختلفی وجود دارد که بیماران می‌توانند از این محصولات برای تکمیل بهداشت دهان خود استفاده کنند:
- بیماری پریودنتال: در شرایطی مانند التهاب لثه یا پریودنتیت، محصولات حاوی کلرهگزیدین، مواد کمکی عالی برای حفظ سلامت لثه‌ها هستند. هنگامی که لثه‌ها از هر نوع عفونت ناشی از باکتری‌ها یا قارچ‌ها رنج می‌برند، کلرهگزیدین رشد میکروارگانیسم‌ها را برای بهبودی بهتر محدود یا از آن جلوگیری می‌کند.
- جراحی پریودنتال: به منظور محدود کردن خطر عوارض، کلرهگزیدین پس از جراحی دهان مانند کشیدن دندان، کاشت ایمپلنت یا هر عملی که خطر بالای عفونت را به همراه دارد، توصیه می‌شود.
- ضایعات مخاط دهان: کلرهگزیدین ماده‌ای است که به بهبود سریع زخم‌های داخل دهان کمک می‌کند. برای درمان برخی از انواع زخم‌های دهان یا آفت، دندانپزشک ممکن است شستشو با این نوع ضدعفونی‌کننده را توصیه کند تا از تشکیل بیوفیلم روی زخم‌ها جلوگیری شود.
نحوه استفاده از کلرهگزیدین
برای استفاده صحیح از کلرهگزیدین، همیشه باید توسط دندانپزشک تجویز شود.
- دهانشویه‌های کلرهگزیدین نیازی به رقیق شدن با آب ندارند زیرا حاوی غلظت مناسبی از مواد فعال هستند که می‌توانند مستقیماً استفاده شوند.
- استفاده از آن بسیار ساده است. با پیروی از دستورالعمل‌های دندانپزشک، بیمار باید دو یا سه بار در روز، هر 8 تا 12 ساعت، دهان خود را با آن بشوید و محصول را به مدت 30 تا 60 ثانیه در دهان نگه دارد تا اثر آن افزایش یابد.
- پس از شستشو، محصول را تف کنید و توصیه می‌شود حداقل به مدت 30 دقیقه از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
- کلرهگزیدین به مدت 8 تا 12 ساعت در دهان باقی می‌ماند و به اندازه کافی در تماس با عامل ایجاد کننده عفونت می‌ماند تا آن را از بین ببرد یا از رشد آن جلوگیری کند.
- نیازی به شستشوی دهان با آب پس از استفاده از دهانشویه نیست.
- در مورد ژل‌های حاوی کلرهگزیدین، باید با استفاده از یک برس نرم یا یک سواب پنبه‌ای، همیشه بعد از غذا، روی لثه‌ها اعمال شوند و حداقل 30 دقیقه بعد از آن از خوردن یا آشامیدن خودداری شود.
- محصولات اسپری امکان استفاده آسان‌تر و راحت‌تر را در ناحیه تحت درمان، در صورت درمان پریودنتال موضعی، فراهم می‌کنند. این فرمت به ویژه برای افرادی که دهانشان به سختی باز می‌شود یا معلولیت‌هایی دارند که قادر به انجام بهداشت معمولی نیستند، مناسب است.
برای بهترین اثر، محصولات کلرهگزیدین باید شب‌ها قبل از خواب و بدون شستشو استفاده شوند. در این صورت لثه‌ها برای مدت طولانی‌تری درمان می‌شوند و بهبودی لثه‌ها را تسریع می‌کنند.
مقدار مصرف و نحوه استفاده از کلرهگزیدین
مقدار مصرف و نحوه استفاده از قرص‌های مکیدنی
- دوز معمول قرص‌های مکیدنی کلرهگزیدین برای کودکان 12 سال و بالاتر، حداکثر 5 قرص در روز است. بزرگسالان می‌توانند حداکثر 10 قرص در روز مصرف کنند.
- یک قرص را در دهان خود قرار دهید و اجازه دهید به آرامی حل شود.
- حداقل 30 دقیقه قبل از خوردن یا نوشیدن چیزی صبر کنید.
مقدار مصرف و نحوه استفاده از دهانشویه
- دوز معمول 10 میلی‌لیتر، دو بار در روز است.
- 10 میلی‌لیتر را در پیمانه اندازه‌گیری بریزید. دهانشویه را حدود 1 دقیقه در دهان خود بچرخانید. دهانشویه را تف کنید، آن را قورت ندهید.
- حداقل 30 دقیقه قبل از خوردن یا نوشیدن چیزی صبر کنید.
مقدار مصرف و نحوه استفاده از اسپری گلو
- اسپری گلو حاوی ترکیبی از کلرهگزیدین و لیدوکائین است.
- دستورالعمل‌های همراه بسته دارو را دنبال کنید.
نحوه استفاده از درمان‌های دندانی
- معمولاً یک یا دو بار در روز از درمان‌های دندانی استفاده می‌کنید.
- اگر از ژل دندانی استفاده می‌کنید، نحوه استفاده از آن بستگی به دلیل نیاز شما به آن دارد. دستورالعمل‌های پزشک، دندانپزشک یا داروساز خود را دنبال کنید.
- ممکن است لازم باشد از ژل برای مسواک زدن دندان‌های خود استفاده کنید یا ممکن است لازم باشد آن را مستقیماً روی ناحیه آسیب‌دیده دهان خود بمالید. اگر این کار را انجام می‌دهید، مقدار کمی ژل را روی نوک انگشت یا یک گوش پاک کن قرار دهید. به آرامی آن را روی سطح آفت دهان، لثه یا قسمت دردناک دهان خود بمالید.
- حداقل 30 دقیقه قبل از خوردن یا نوشیدن چیزی صبر کنید.
- اگر ژل را با نوک انگشت یا گوش پاک کن می‌مالید، یا اگر از درمان دندانی دیگری استفاده می‌کنید، آن را در زمان دیگری از روز نسبت به زمانی که دندان‌های خود را مسواک می‌زنید، استفاده کنید. زیرا خمیر دندان می‌تواند از عملکرد صحیح کلرهگزیدین جلوگیری کند.
- اگر نمی‌توانید آن را در زمان دیگری استفاده کنید، پس از مسواک زدن دندان‌های خود، دهان خود را کاملاً با آب بشویید. حداقل 5 دقیقه قبل از استفاده از کلرهگزیدین صبر کنید.
- اگر علائم شما پس از یک هفته بهبود نیافت، یا اگر در هر زمانی بدتر شد، استفاده از کلرهگزیدین را متوقف کرده و با دندانپزشک یا پزشک خود تماس بگیرید.
مهم:
تا پایان دوره درمان، به استفاده از کلرهگزیدین ادامه دهید، حتی اگر احساس بهتری دارید. اگر درمان خود را زودتر متوقف کنید، ممکن است عفونت عود کند. اگر مطمئن نیستید چه مدت باید از آن استفاده کنید، با دندانپزشک، پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
درمان‌های پوستی کلرهگزیدین:
درمان‌های پوستی کلرهگزیدین را از چشم‌ها و دهان خود دور نگه دارید. درمان‌های پوستی معمولاً برای مدت کوتاهی، چند هفته، استفاده می‌شوند، اما گاهی اوقات ممکن است مجبور شوید برای مدت طولانی‌تری از آن‌ها استفاده کنید. می‌توانید از درمان‌هایی مانند لوسیون درمول هم به عنوان شستشوی بدن (جایگزین صابون) و هم لوسیون مرطوب‌کننده پوست استفاده کنید.
نحوه استفاده از کرم یا لوسیون پوست:
یک لایه نازک از کرم یا لوسیون کلرهگزیدین را روی نواحی آسیب‌دیده پوست خود بمالید. دستورالعمل‌های موجود در بسته را دنبال کنید.
مهم:
- هشدار آتش‌سوزی: کرم پوست می‌تواند روی لباس‌ها و ملحفه‌های شما خشک شود. این امر می‌تواند احتمال آتش گرفتن آن‌ها را افزایش دهد. از شعله‌های آتش باز دوری کنید.
نحوه استفاده از کلرهگزیدین به عنوان جایگزین صابون یا شستشو:
هنگام شستشو، از درمان کلرهگزیدین خود به جای صابون یا ژل دوش استفاده کنید. شما از آن به همان روش صابون یا ژل معمولی استفاده می‌کنید. با این حال، ممکن است به اندازه آن‌ها کف نکند. هنگام استفاده از کرم یا لوسیون، مراقب باشید در حمام یا دوش یا روی کف کاشی لیز نخورید.
اگر قصد بستری شدن در بیمارستان را دارید، ممکن است یک محصول کلرهگزیدین برای شستشو قبل از ورود به بیمارستان برای کاهش احتمال عفونت برای شما ارسال شود. این باید با دستورالعمل‌های نحوه استفاده از آن همراه باشد.
مدت زمان استفاده:
این بستگی به نوع کلرهگزیدینی که استفاده می‌کنید و دلیل استفاده از آن دارد. کلرهگزیدین یک داروی ضدعفونی‌کننده است و فقط برای استفاده کوتاه مدت است. اگر برای مدت طولانی از آن استفاده کنید، ممکن است به خوبی کار نکند. با تمام درمان‌های کلرهگزیدین، اگر پس از اتمام دوره تجویز شده احساس بهتری ندارید، به پزشک یا متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود اطلاع دهید.
- درمان‌های دندانی: معمولاً درمان‌های دندانی کلرهگزیدین را تا 4 هفته استفاده می‌کنید. اگر برای مدت طولانی‌تری از آن‌ها استفاده کنید، می‌توانند دندان‌های شما را لکه‌دار کنند.
- برای بیماری لثه، به مدت 4 هفته از آن استفاده کنید.
- برای آفت دهان و برفک دهان، 2 روز پس از رفع علائم، به استفاده از دهانشویه ادامه دهید.
- درمان‌های پوستی: مدت زمان استفاده از درمان‌های پوستی کلرهگزیدین بسته به سایر مواد تشکیل دهنده دارو و دلیل استفاده از آن می‌تواند متفاوت باشد. دستورالعمل‌های همراه داروی خود را دنبال کنید. اگر مطمئن نیستید چه مدت باید از آن استفاده کنید، از پزشک یا داروساز خود مشاوره بگیرید.
- قرص‌های مکیدنی یا اسپری گلودرد: فقط برای مدت کوتاهی از قرص‌های مکیدنی کلرهگزیدین یا اسپری گلودرد استفاده کنید. اگر علائم شما پس از 3 تا 4 روز بهبود نیافت یا بدتر شد، با پزشک تماس بگیرید.
اگر فراموش کردید از آن استفاده کنید:
- اگر یک نوبت از درمان دندانی یا گلودرد کلرهگزیدین خود را فراموش کردید، به محض یادآوری از آن استفاده کنید، مگر اینکه تقریباً زمان نوبت بعدی شما باشد. در این صورت، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و نوبت بعدی خود را در زمان معمول مصرف کنید.
- اگر فراموش کردید از درمان پوستی کلرهگزیدین خود استفاده کنید، مشکلی نیست. فقط پس از درمان فراموش شده روال خود را دوباره شروع کنید و مانند قبل ادامه دهید.
- اگر کلرهگزیدین برای شما تجویز شده است و اغلب نوبت‌ها را فراموش می‌کنید، ممکن است تنظیم یک زنگ هشدار برای یادآوری به شما کمک کند. همچنین می‌توانید از داروساز خود در مورد راه‌های دیگر برای یادآوری مصرف داروی خود مشاوره بگیرید.
اگر بیش از حد استفاده کردید:
کلرهگزیدین معمولاً در صورت پیروی از دستورالعمل‌های همراه آن، داروی بی‌خطری است. با این حال، بیش از دوز توصیه شده استفاده نکنید.
منابع:
- تارنمای Kin.es
- تارنمای NHS.uk
