آیا کلسیم دی سدیم برای غذا بی‌خطر است؟

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چه چیزی باعث می‌شود برند مورد علاقه مایونز اینقدر دوام بیاورد؟ کلسیم دی سدیم (EDTA) پاسخ است.
EDTA مخفف‌اتیلن دی آمین تترا استیک اسید است و این نگهدارنده قدرتمند برای چندین دهه برای افزایش ماندگاری محصولاتی مانند سس مایونز استفاده شده است.

مروری بر کلسیم دی سدیم

کلسیم دی سدیم (اتیلن دی آمین تترا استیک اسید) یک نگهدارنده و تثبیت‌کننده مواد غذایی محبوب است که برای دهه‌ها در صنایع غذایی استفاده می‌شود. این پودر سفید و بی‌بو است که می‌تواند در آب با طعم کمی شور حل شود. فرمول شیمیایی کلسیم دی سدیم EDTA C۱۰H۱۲O۸N۲Ca. Na۲ است. نام‌های دیگری مانند EDTA-CaNa۲، دی سدیم کلسیم ادتات و Versenex نیز استفاده می‌شود.

خرید EDTA 2 سدیم:

جهت خرید این محصول و مشاوره پیش از فروش می‌توانید با کارشناسان شرکت بهبود شیمی هامون در تماس باشید.

خرید ادتا 2 سدیم

کاربرد‌های رایج کلسیم دی سدیم (EDTA)

کلسیم دی سدیم EDTA یک عامل رایج است که فلزات سنگین را از بدن خارج می‌کند. این باعث می‌شود که این ماده ارزشمند باشد و از جمله کاربرد‌هایش می‌توان به:

۱. نگهداری مواد غذایی

کلسیم دی سدیم (EDTA) اغلب به غذا‌های کنسرو شده و نوشابه‌ها اضافه می‌شود تا از تغییر رنگ جلوگیری وباعث ماندگاری بیشتر شود. با جلوگیری از تجزیه رنگدانه‌ها و آنزیم‌ها به حفظ رنگ و بافت غذا کمک می‌کند. علاوه بر این، از فساد ناشی از فلزاتی که ممکن است در آب یا کنسرو وجود داشته باشد، جلوگیری می‌کند.

۲. لوازم آرایشی

کلسیم دی سدیم (EDTA) نیز در لوازم آرایشی به عنوان یک نگهدارنده برای افزایش ماندگاری محصولات استفاده می‌شود. با اتصال به یون‌های فلزی که می‌توانند رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها را تقویت کنند، از تجزیه محصول جلوگیری می‌کنند.

ادتا سدیم (EDTA Sodium) در صنعت شوینده‌ها کاربرد بسیار مهمی دارد، به‌ویژه به عنوان عامل کی‌لیت‌کننده (chelating agent). در ادامه کاربردهای اصلی آن در شوینده‌ها را به‌طور خلاصه بیان می‌کنم:

3. کاربرد EDTA سدیم در شوینده‌ها:

1. جلوگیری از رسوب املاح سخت آب:
   EDTA یون‌های فلزی مانند کلسیم (Ca²⁺) و منیزیم (Mg²⁺) را که باعث سختی آب می‌شوند، جذب می‌کند. این کار مانع از رسوب آن‌ها روی لباس یا سطوح می‌شود و کارایی شوینده را افزایش می‌دهد.
2. افزایش قدرت کف‌کنندگی و تمیزکنندگی:
   با حذف یون‌های فلزی، EDTA اجازه می‌دهد که سورفکتانت‌ها (مواد کف‌زا و شوینده) بهتر عمل کنند.
3. پایدارسازی فرمولاسیون:
   EDTA از تجزیه یا غیرفعال‌شدن ترکیبات فعال شوینده در اثر تماس با فلزات جلوگیری می‌کند و باعث افزایش ماندگاری محصول می‌شود.
4. جلوگیری از تغییر رنگ یا بو:
   فلزات سنگین می‌توانند باعث تغییر رنگ یا بوی نامطبوع در شوینده‌ها شوند؛ EDTA با مهار این فلزات از این مشکل جلوگیری می‌کند.

📦 موارد استفاده رایج:

• شوینده‌های لباس (پودر و مایع)
• مایع ظرفشویی
• شامپو و صابون

• پاک‌کننده‌های صنعتی و خانگی

4. تصفیه آب

در تصفیه آب، کلسیم دی سدیم (EDTA) فلزات سنگین مانند سرب، جیوه و مس را از آب آشامیدنی حذف می‌کند. این فلزات در صورت مصرف در غلظت‌های بالا می‌توانند برای سلامت انسان مضر باشند، بنابراین حذف آن‌ها قبل از توزیع آب برای مصرف مهم است.

5. کاربرد ادتا سدیم در پزشکی

ادتا سدیم (EDTA Sodium) در پزشکی کاربردهای متنوع و مهمی دارد، به‌ویژه به‌عنوان یک عامل کلات‌کننده (chelating agent). در ادامه به مهم‌ترین کاربردهای آن اشاره می‌شود:

6. کاربردهای پزشکی EDTA سدیم:

1. درمان مسمومیت با فلزات سنگین:
   از EDTA برای دفع فلزات سمی مانند سرب، جیوه، آرسنیک و کادمیوم از بدن استفاده می‌شود. این ماده با فلزات سنگین پیوند برقرار می‌کند و از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود.

2. درمان هموکروماتوز (افزایش آهن خون):
   در برخی بیماران که میزان آهن بدن بیش از حد است، EDTA می‌تواند به کاهش بار آهن کمک کند.

3. حفظ نمونه‌های خونی:
   در آزمایشگاه‌ها، EDTA به عنوان ضدانعقاد (Anticoagulant) در لوله‌های آزمایش استفاده می‌شود تا از لخته‌شدن خون جلوگیری کند.

4. در درمان بیماری‌های قلبی (استفاده محدود):
   برخی درمان‌های غیررسمی یا مکمل برای پاک‌سازی عروق (chelation therapy) از EDTA استفاده می‌کنند، اگرچه اثربخشی آن همچنان مورد بحث است و تأیید رسمی همه‌جانبه ندارد.

5. در محصولات چشم‌پزشکی:
   EDTA گاهی در قطره‌های چشم برای حفظ ترکیب مواد و جلوگیری از تجمع فلزات استفاده می‌شود.

7. کاربرد‌های صنعتی

در محیط‌های صنعتی، کلسیم دی سدیم (EDTA) اغلب برای جلوگیری از اثرات نامطلوب یون‌های فلزی بر فرآیند‌های تولید استفاده می‌شود. این می‌تواند از کاتالیز یون‌های فلزی واکنش‌های شیمیایی ناخواسته یا ایجاد تغییر رنگ یا تخریب محصولات جلوگیری کند.

8. دامپزشکی

کلسیم دی سدیم (EDTA) نیز معمولاً در دامپزشکی برای درمان مسمومیت با فلزات سنگین حیوانات استفاده می‌شود. این می‌تواند به دلیل خوردن غذا، آب یا سایر مواد آلوده رخ دهد.

کلسیم دی سدیم کاربرد‌های گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد و می‌تواند فواید بی‌شماری از حفظ غذا گرفته تا حفاظت از سلامت انسان و حیوانات را به همراه داشته باشد. توانایی آن در کلات کردن فلزات سنگین آن را به یک عنصر ارزشمند در بسیاری از محصولات و درمان‌ها تبدیل می‌کند.

در چه غذایی‌هایی می‌توانید کلسیم دی سدیم (EDTA) پیدا کنید؟

کلسیم دی سدیم یک افزودنی غذایی است که برای جلوگیری از تغییر رنگ و حفظ طعم در غذا‌های مختلف فرآوری شده استفاده می‌شود. این یک ترکیب شیمیایی است که شبیه نمک است و معمولاً در فهرست مواد غذایی بسته‌بندی شده یافت می‌شود.
برخی از منابع رایج کلسیم دی سدیم عبارتند از:

نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های الکلی مقطر: بسیاری از شرکت‌های تولید نوشابه از کلسیم دی سدیم به عنوان ماده نگهدارنده برای حفظ رنگ نوشیدنی‌های خود استفاده می‌کنند.

میوه‌ها و سبزیجات کنسرو شده: کلسیم دی سدیم معمولاً برای جلوگیری از قهوه‌ای شدن و تغییر رنگ به میوه‌ها و سبزیجات کنسرو شده اضافه می‌شود.

سس سالاد: این افزودنی غذایی را می‌توان در بسیاری از سس‌های سالاد یافت، زیرا کمک می‌کند سس برای مدت طولانی‌تری تازه به نظر برسد.

محصولات لبنی: برخی از محصولات لبنی مانند اسپری پنیر ممکن است حاوی EDTA باشند تا طعم و ظاهر خود را حفظ کنند.
گوشت‌های فرآوری شده: کلسیم دی سدیم اغلب به گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس و گوشت‌های اغذیه فروشی برای جلوگیری از تغییر رنگ اضافه می‌شود.

شیر خشک برای نوزادان: برخی از مارک‌های شیر خشک برای نوزادان ممکن است حاوی مقادیر کمی از کلسیم دی سدیم به عنوان نگهدارنده باشند.

شایان ذکر است که در حالی که کلسیم دی سدیم ((EDTA به طور کلی در مقادیر کم بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود، برخی از مطالعات آن را با اثرات نامطلوب بالقوه سلامتی در صورت مصرف در مقادیر زیاد مرتبط می‌دانند. بنابراین مصرف غذا‌های فرآوری شده حاوی این افزودنی در حد اعتدال ضروری است.

نقش کلسیم دی سدیم (EDTA) درغذا

کلسیم دی سدیم یک عامل کیلیت مؤثر است که با یون‌های فلزی متصل می‌شود و از اکسید شدن آن‌ها و ایجاد فساد مواد غذایی جلوگیری می‌کند.

هنگامی که به غذا‌ها اضافه می‌شود، EDTA با تثبیت رنگ، طعم و بافت محصولات غذایی به عنوان یک نگهدارنده عمل می‌کند. یکی از عملکرد‌های اصلی کلسیم دی سدیم در غذا جلوگیری از ترشیدگی است.

هنگامی که در معرض اکسیژن قرار می‌گیرند، چربی‌ها و روغن‌ها می‌توانند اکسید شوند و طعم و بوی بد ایجاد کنند. کلسیم دی سدیم با کیلیت کردن یون‌های فلزی به کند کردن فرآیند اکسیداسیون و افزایش ماندگاری محصولات غذایی کمک می‌کند.

کلسیم دی سدیم علاوه بر نقش نگهدارنده، عملکرد‌های ضروری دیگری نیز در مواد غذایی دارد. اغلب به میوه‌ها و سبزیجات کنسرو شده اضافه می‌شود تا بافت آن‌ها حفظ شود و از لخت شدن آن‌ها جلوگیری شود. همچنین با جلوگیری از تجزیه رنگدانه‌ها به حفظ رنگ میوه‌ها و سبزیجات کمک می‌کند.

علاوه بر این، کلسیم دی سدیم به عنوان امولسیفایر در سس‌ها و سس‌ها استفاده می‌شود. به ترکیب موادی که معمولاً جدا می‌شوند کمک می‌کند و بافتی صاف و یکدست ایجاد می‌کند.

یکی دیگر از جنبه‌های مهم نقش کلسیم دی سدیم در غذا، توانایی آن در عمل به عنوان یک تقویت‌کننده طعم است. اتصال با یون‌های فلزی می‌تواند طعم فلزی برخی غذا‌ها را کاهش دهد و طعم کلی آن‌ها را بهبود بخشد.

با این حال، نگرانی‌هایی در مورد ایمنی EDTA در مواد غذایی وجود دارد. در حالی که مطالعات نشان داده است که به طور کلی برای مصرف بی‌خطر است، گزارش‌هایی از واکنش‌های آلرژیک و اثرات منفی بالقوه بر روی کبد و کلیه‌ها گزارش شده است.

برای رفع این نگرانی‌ها، نهاد‌های نظارتی مانند FDA محدودیت‌هایی را برای میزان کلسیم دی سدیم تعیین کرده‌اند که می‌تواند در محصولات غذایی استفاده شود. همچنین برای افراد مهم است که برچسب‌ها را بررسی کرده و مصرف غذا‌های فرآوری شده حاوی این افزودنی را محدود کنند.

عوارض جانبی EDTA در غذا

در حالی که کلسیم دی سدیم به طور کلی برای مصرف در مقادیر کم ایمن در نظر گرفته می‌شود، نگرانی‌هایی در مورد عوارض جانبی بالقوه آن وجود دارد.

برخی از مطالعات سطوح بالای دریافت EDTA را با اثرات منفی بر کبد و کلیه‌ها مرتبط می‌دانند. این به دلیل این واقعیت است که EDTA می‌تواند به مواد معدنی ضروری متصل شود و آن‌ها را از بدن خارج کند و منجر به کمبود‌های بالقوه شود.
علاوه بر این، برخی از افراد ممکن است واکنش‌های آلرژیک به EDTA مانند تب، حالت تهوع، لرز، خستگی و درد مفاصل را تجربه کنند.

برای به حداقل رساندن عوارض جانبی بالقوه، مصرف غذا‌های فرآوری شده حاوی کلسیم دی سدیم در حد اعتدال و مشورت با متخصص مراقبت‌های بهداشتی در صورت داشتن هر گونه بیماری، برای افراد ضروری است.

همچنین توصیه می‌شود که برچسب مواد تشکیل دهنده روی محصول را مطالعه کرده و محصولاتی را که سطوح پایین‌تری از این افزودنی را دارند برای مصرف روزانه انتخاب کنید.

کلسیم دی سدیم در سس مایونز

سس مایونز یک چاشنی محبوب است که معمولاً در ساندویچ‌ها، سس‌ها و دیپ‌ها استفاده می‌شود. در درجه اول از روغن، زرده تخم مرغ، سرکه یا آب لیمو و چاشنی درست می‌شود.

EDTA ممکن است به عنوان نگهدارنده به سس مایونز اضافه شود تا از اکسیداسیون چربی‌ها و روغن‌ها جلوگیری شود. این به حفظ طعم و بافت سس مایونز و افزایش عمر مفید آن کمک می‌کند علاوه بر این، کلسیم دی سدیم می‌تواند به عنوان یک امولسیفایر در سس مایونز عمل کند و به ترکیب شدن مواد و ایجاد بافتی صاف و کرمی کمک کند.

با این حال، مانند سایر غذا‌های فرآوری شده حاوی این افزودنی، مصرف سس مایونز در حد اعتدال بسیار مهم است.

انتخاب سس مایونز خانگی یا سس مایونز ساخته شده با مواد نگهدارنده طبیعی ممکن است گزینه سالم‌تری برای کسانی باشد که به دنبال محدود کردن مصرف مواد افزودنی خود هستند.