عوارض پودر کافئین

عوارض پودر کافئین
عوارض پودر کافئین

عوارض پودر کافئین برای بدن چیست؟ (راهنمای کلی)

کافئین بی آب برای بدن چه کاری انجام می‌دهد؟

بررسی اجمالی

کافئین بی آب، شکل فرآوری شده و خشک شده کافئین است. این نوع از کافئین به عنوان مکمل برای کاهش وزن و بهبود عملکرد ورزشی محبوبیت بیشتری پیدا می کند. همچنین در محصولات غذایی مانند آدامس کافئین‌دار و شکلات‌های انرژی‌زا وجود دارد.

بسیاری از افراد از احساس هوشیاری و انرژی که یک مکمل کافئین ایجاد می‌کند لذت می برند. با این حال، کافئین بدون خطر نیست. مصرف بیش از حد کافئین می تواند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد.

اگرچه اشکال مختلفی دارند، کافئین و کافئین بی آب از نظر شیمیایی یکسان هستند.

تاثیر کافئین بر افراد مبتلا به ADHD

اختلال کمبود توجه بیش فعالی می تواند منجر به ترکیبی از رفتارها از جمله بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری شود. با این حال، برخی محققان پیشنهاد می کنند که کافئین می تواند یک محرک مفید برای کاهش این اثرات این بیماری باشد.

اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD) یک اختلال نوروساختاری است که در 5 تا 11 درصد کودکان در ایالات متحده رخ می دهد.

اکثر مردم در زمان‌های خاصی دچار مشکل در تمرکز یا آرامش می‌شوند. با این حال، برای فرد مبتلا به ADHD، این علائم مداوم هستند و می‌توانند بسیار شدید باشند. آنها می‌توانند هم در عملکرد مدرسه و هم در سایر زمینه‌های مهم زندگی روزمره تداخل ایجاد کنند.

پزشکان اغلب داروهای محرک را برای کنترل این بیماری تجویز می‌کنند. با این حال، چندین مطالعه توصیه کرده‌اند که محتوای کافئین چای و قهوه می‌تواند فوایدی برای تمرکز و تمرکز داشته باشد.

در این قسمت، به رابطه بین کافئین و ADHD، ایمنی آن و اینکه آیا باید از محرک به عنوان یک معیار برای درمان ADHD در کودکان استفاده کرد، می‌پردازیم.

عوارض پودر کافئین و ADHD

کافئین یک محرک و پرکاربردترین داروی روانگردان در جهان است.

از آنجایی که بیشتر درمان‌های دارویی برای ADHD شامل محرک‌هایی است که سیستم عصبی را فعال می‌کنند، برخی تحقیقات از استفاده از کافئین برای تعدیل اثرات این اختلال حمایت می‌کنند.

یک مطالعه در سال 2013 در European Neuropsychopharmacology نشان می‌دهد که کافئین می‌تواند به عنوان یک درمان مفید باشد، زیرا به نظر می‌رسد سطح دوپامین را نرمال کرده و توجه را در افراد مبتلا به ADHD بهبود می‌بخشد.

مطالعه دیگری از سال 2011 در Medical Hypotheses نشان می دهد که چای کافئین دار ممکن است به بزرگسالان مبتلا به ADHD کمک کند.

یک بررسی معتبر در سال 2014 در مجله Journal of Psychopharmacology نیز استفاده از کافئین در درمان ADHD را توصیه می‌کند، زیرا عمل گیرنده‌های آدنوزین در مغز را سرکوب می‌کند. شناخت و توجه شامل گیرنده‌های آدنوزین است و این بررسی نشان می‌دهد که این می‌تواند به اثرات تحریک‌کننده کافئین در افراد مبتلا به ADHD کمک کند.

اگرچه کافئین شبیه بسیاری از داروهای ADHD است، اما ممکن است به دلایل زیر به اندازه آنها موثر نباشد:

  • میزان کافئین در اکثر محصولات غذایی و نوشیدنی‌ها متفاوت است. ممکن است فرد نتواند دقیقاً بداند که چه مقدار کافئین از یک محصول خاص دریافت می‌کند. حتی دم کردن قهوه یا چای از یک قوری می‌تواند منجر به تفاوت در میزان کافئین هر فنجان شود. این می‌تواند اندازه‌گیری دوز کافئین را پیچیده کند.
  • کافئین به تنهایی ممکن است برای درمان ADHD کافی نباشد. داروهایی که پزشکان تجویز می‌کنند حاوی دوزهای بالاتر و کنترل‌شده‌ای از محرک‌ها هستند که به طور خاص برای درمان ADHD طراحی شده‌اند. غذاها و نوشیدنی‌های کافئین‌دار ممکن است به اندازه کافی دارو را تامین نکنند، به خصوص برای افراد مبتلا به ADHD شدید.
  • مصرف کافئین همراه با سایر داروهای ADHD می‌تواند باعث مصرف بیش از حد محرک شود و خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.

خطرات

محرک‌ها می‌توانند به عنوان یک درمان ADHD ایمن و موثر باشند، اما برای همه افراد مصرف آنها بی‌خطر نیست.

افراد مبتلا به شرایط سلامتی زیر ممکن است توسط پزشکان خود توصیه شوند که از مصرف محرک‌ها، از جمله کافئین، خودداری کنند:

  • اختلالات اضطرابی
  • فشار خون بالا
  • بیماری کلیوی
  • بیماری قلبی
  • بیماری کبد
  • گلوکوم
بیشتر بخوانید:  تفاوت استامینوفن (پاراستامول) و ایبوپروفن

عوارض جانبی دیگر محرک‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • مشکل در خوابیدن
  • کاهش اشتها یا درد معده
  • اضطراب یا تحریک پذیری
  • سردرد
  • تیک یا حرکات یا صداهای تکراری ناگهانی
  • لرزش یا رعشه

این عوارض جانبی در صورتی که فرد مقدار زیادی محرک مصرف کند، بیشتر احتمال دارد رخ دهد. برخی افراد نسبت به کافئین و محرک‌ها حساسیت بیشتری دارند.

اقدامات کلی در صورت مصرف بیش از حد کافئین

اداره غذا و داروی آمریکا در توصیه اخیر خود به مصرف‌کنندگان می‌گوید: کافئین یک دارو است، نه فقط یک ماده غذایی یا مکمل. شما می‌توانید به مصرف سطوح خاصی از آن عادت کنید و ممکن است هنگام ترک آن دچار ترک شوید. شما می‌توانید دچار مصرف بیش از حد شوید و همانطور که گزارش‌های پزشکی قانونی نشان می‌دهد، مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند شما را بکشد.

هولستگ می‌گوید: «از نظر بالینی، مسمومیت با کافئین با حالت تهوع، استفراغ، فشار خون پایین، تغییرات وضعیت ذهنی مانند گیجی و تحریک‌پذیری، آریتمی قلبی و تشنج همراه است.»

علائم مصرف بیش از حد کافئین:

  • ضربان قلب سریع
  • ضربان قلب نامنظم
  • تشنج
  • استفراغ
  • اسهال
  • stupor

کافئین و کودکان

کودکان و نوجوانان فقط باید تحت نظارت پزشک از کافئین به عنوان درمان ADHD استفاده کنند.

آکادمی تغذیه و رژیم‌شناسی می‌گوید بسیاری از کودکان از قبل سطح ایمنی کافئین را در رژیم غذایی خود، عمدتاً از طریق مصرف نوشابه، فراتر می‌برند.

سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) هنوز محدودیتی برای مصرف کافئین در جوانان توصیه نکرده است، اما دولت کانادا توصیه می‌کند که برای کودکان 4 تا 6 ساله از 45 میلی‌گرم (mg)، برای کودکان 7 تا 9 ساله 62 میلی‌گرم و برای کودکان 10 تا 12 ساله از 85 میلی‌گرم تجاوز نکنید. یک نوشابه 12 اونسی حاوی 30 تا 48 میلی‌گرم کافئین است.

یک مطالعهTrusted Source در سال 2010 در Neuroscience and Biobehavioral Reviews نشان می‌دهد که کافئین ممکن است اثراتی بر کودکان و نوجوانان داشته باشد که با اثرات آن در بزرگسالان متفاوت است.

نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند نوشابه می‌توانند با کاهش خواب و کاهش مصرف مواد مغذی با رشد و رشد مغز تداخل کنند.

یک گزارش معتبر در مجله Canadian Family Physician نشان می‌دهد که کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD ممکن است پس از مصرف منظم کافئین دچار افزایش ضربان قلب و فشار خون شوند.

آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می‌کند که نوشابه‌های انرژی‌زا به کودکان داده نشود، زیرا سطح بالای کافئین و سایر محرک‌ها می‌تواند باعث مشکلات جدی سلامتی شود.

بر اساس گزارشی در مجله اطفال، افرادی پس از مصرف این نوشیدنی‌ها دچار تشنج، مشکلات قلبی و مسائل خلقی یا رفتاری شده‌اند.

شصت درصد از مصرف‌کنندگان قهوه آمریکایی می‌گویند برای شروع روز خود به قهوه نیاز دارند و محصولات تقویت‌شده با کافئین مانند نوشابه‌های انرژی‌زا در بین نوجوانان و جوانان محبوبیت فزاینده‌ای پیدا کرده‌اند.

اما مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند خطرناک باشد، به خصوص وقتی صحبت از پودر خالص کافئین می‌شود. کافئین خالص پودری اخیراً در بازار موجود شده است و باعث مصرف بیش از حد جدی ناخواسته شده است که منجر به بستری شدن در بیمارستان، تشنج، آریتمی قلبی، آسیب عضلانی، نارسایی کلیه و حتی مرگ شده است.

کافئین در دوزهای مناسب برای بزرگسالان سالم کاملاً بی‌خطر است. اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) مصرف روزانه کافئین را 400 میلی‌گرم (mg) توصیه می‌کند که حدود 20 تا 28 اونس قهوه است. مقدار کافئین مصرفی به نوشیدنی و اندازه فنجان بستگی دارد، اما یک قهوه «بلند» حدود نیمی از حد روزانه، یعنی 12 اونس، است.

با این حال، بر خلاف کافئین موجود در قهوه دم‌کرده یا نوشابه‌های انرژی‌زا، حتی کوچکترین دوز پودر کافئین می‌تواند کشنده باشد. کافئین پودری به جای میلی‌گرم، در گرم (g) اندازه‌گیری می‌شود، به این معنی که یک قاشق چای‌خوری می‌تواند به اندازه 100 فنجان قهوه کافئین داشته باشد!

به طور معمول، نوشیدن این تعداد فنجان قهوه در مدت زمان کوتاه غیرممکن است. اما با کافئین پودری، یک قاشق چایخوری یا حدود 3 گرم برای کودکان یا کسی که بیماری قلبی دارد، یک دوز کشنده است.

کافئین معمولاً دارای ویژگی خود محدود کننده است: با مصرف آهسته بیش از حد، اثرات ناخوشایند بیشتری برجسته می‌شوند: استفراغ و لرزش/اضطراب.

اگر 3 یا 4 شات انرژی پشت سر هم بخورید یا 10 تا 15 فنجان قهوه بنوشید، استفراغ شروع می‌شود. تشخیص اینکه چه زمانی بیش از حد مصرف کرده‌اید آسان است. و در بیشتر موارد، سوء استفاده در همانجا متوقف می‌شود، اگرچه استفراغ ممکن است ساعت‌ها ادامه یابد.

اما با کافئین خالص پودری، مخلوط کردن یک یا دو قاشق چای‌خوری در یک «نوشیدنی انرژی‌زا» منجر به یک مصرف بیش از حد وحشتناک می‌شود که تا زمانی که خیلی دیر نشده متوجه آن نخواهید شد. یک قاشق چایخوری یا بیشتر هر کسی را به بیمارستان یا احتمالاً سردخانه می‌فرستد.

بیشتر بخوانید:  نگهدارنده سوربات پتاسیم چیست؟ [کاربردها و عوارض جانبی]

در مرکز کنترل سموم اوهایو مرکزی، تمام موارد جدی که با کافئین پودری دیده‌ایم شامل بیمارانی است که قبلاً از کافئین استفاده کرده بودند و فکر می‌کردند نسبت به اثرات آن «تحمل» دارند.

به عبارت دیگر، آنها فکر می‌کردند می‌دانند چه کار می‌کنند و متوجه نبودند که یک قاشق چای‌خوری کافئین پودری آنها را به اورژانس می‌فرستد. این یکی از منابع کافئین است که بسیار سریع خطرناک می‌شود.

ایمن نیست و مانند سایر محصولات کافئین تحت مقررات FDA نیست. کافئین پودری اغلب به صورت فله‌ای و تقریباً منحصراً در اینترنت فروخته می‌شود و ارزان‌تر از سایر محصولات حاوی کافئین است، اما باید از آن به هر قیمتی اجتناب شود.

کافئین پودری خالص می تواند کشنده باشد

یک مشاوره بهداشتی جدید به مصرف‌کنندگان هشدار می‌دهد که کافئین خالص پودری می‌تواند خطرناک و کشنده باشد. آکادمی پزشکی خواب آمریکا به عموم مردم توصیه می‌کند از کافئین خالص پودری خودداری کنند.

برخی از خرده فروشان کافئین خالص پودری را به صورت فله‌ای می‌فروشند. به عنوان یک مکمل غذایی به بازار عرضه می‌شود. والدین باید بدانند که بسیاری از نوجوانان و جوانان آن را برای افزایش انرژی مصرف می کنند. برخی دیگر برای افزایش عملکرد یا کاهش وزن از کافئین پودری استفاده می‌کنند.

کافئین پودری بسیار قوی است و اندازه وعده مصرفی ایمن بسیار کم است. تقریباً غیرممکن است که کافئین پودری را به طور دقیق در خانه اندازه گیری کنید. در نتیجه خطر مصرف بیش از حد تصادفی و کشنده زیاد است.

دکتر تیموتی مورگنتالر، رئیس AASM گفت: «مصرف بیش از حد کم کافئین پودری می تواند کشنده باشد».

مشاوره بهداشتی AASM از هشدار اخیر FDA در مورد کافئین خالص پودری حمایت می کند. FDA خاطرنشان می کند که قدرت یک قاشق چای خوری کافئین خالص تقریباً برابر با 25 فنجان قهوه است.

علائم مصرف بیش از حد کافئین می تواند شامل ضربان قلب سریع و تشنج باشد. متأسفانه، مصرف بیش از حد کم کافئین پودری خالص می تواند منجر به مرگ شود.

کافئین محرکی است که می تواند افزایش هوشیاری کوتاه مدت را فراهم کند. بعد از یک دوره محدودیت خواب یا کمبود خواب می تواند مفید باشد. اما کافئین همچنین می تواند خواب شما را اگر بعد از ظهر یا عصر مصرف شود مختل کند. AASM توصیه می کند که کافئین را با اعتدال مصرف کنید.

مورگنتالر گفت: “هیچ محرکی جایگزین خواب سالم نیست.”

خواب یک تقویت‌کننده عملکرد کاملاً طبیعی است که به شما انرژی می‌دهد. همچنین سلامت و خلق و خوی شما را بهبود می‌بخشد. بهترین از همه این است که رایگان است و نیازی به نسخه ندارد. شما نمی توانید آن را به صورت آنلاین پیدا کنید، اما می‌توانید آن را در خانه دریافت کنید.

استاندارد FDA

مدت‌ها قبل از اینکه FDA نگران پودرهای کافئین شود، مشکلاتی با نوشیدنی‌های بسیار کافئین‌دار وجود داشت. در سال 2010، نوشیدنی‌های کافئین‌دار حاوی الکل به دلیل خطرات سلامتی مجبور به خارج شدن از بازار شدند.

قهوه و چای زمانی که صحبت از نوشیدنی‌های کافئین‌دار می‌شود، استانداردهای قدیمی هستند که حاوی ۴۰ تا ۱۵۰ میلی‌گرم در هر وعده ۵ اونسی هستند.

نوشابه‌ها سطح متفاوتی دارند. طبق گفته FDA، کوکاکولای کلاسیک ۲۳ میلی‌گرم در یک نوشیدنی ۱۲ اونسی دارد، در حالی که همین مقدار کولا جولت ۱۰۰ میلی‌گرم دارد.

نوشیدنی‌های انرژی‌زا یا «شات‌ها» مانند ردبول و مانستر حدود ۸۰ تا ۹۰ میلی‌گرم کافئین در ۸ اونس دارند. در بالای لیست محتوای کافئین، ۵ ساعت انرژی فوق‌العاده قوی ۲۴۲ میلی‌گرم در تنها ۲ اونس دارد، طبق تحقیقات Consumer Reports؛ با این حال، محتوای کافئین روی محصول مشخص نشده است.

دادخواست‌های قتل غیرعمد که در سال‌های اخیر ثبت شده‌اند، خطرات نوشیدنی‌های کافئین‌دار غیرالکلی را برجسته کرده‌اند. خانواده کوری تری، مرد بروکلینی که در سال ۲۰۱۱ در سن ۳۳ سالگی درگذشت، به دلیل قتل غیرعمد ۸۵ میلیون دلار از ردبول شکایت کرد.

تری اندکی پس از نوشیدن ردبول حین بازی بسکتبال درگذشت. آنائیس فورنیه اهل هاجرستاون، مریلند، تنها ۱۴ ساله بود که پس از نوشیدن دو نوشیدنی انرژی‌زای مانستر بر اثر حمله قلبی درگذشت. خانواده او همچنین علیه شرکت Monster Beverage Corp شکایت قتل غیرعمد کردند.

استنشاق (اسنیف) پودر کافئین

در دسترس بودن آسان و محبوبیت محصولات کافئین پودری نگرانی‌های جدیدی را ایجاد کرده است که این محرک می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.

بیشتر بخوانید:  تفاوت کیتین و کیتوسان

درست است که سازندگان محصولات کافئین پودری اغلب خطر سوء مصرف را یادآور می‌شوند و به مشتریان هشدار می‌دهند که پودر را استنشاق نکنند.

اما جذابیت یک محرک قانونی و ارزان ممکن است به ویژه برای جوانان با وعده افزایش عملکرد ورزشی و بهبود خلق و خو جذاب باشد. اما قیمت آن می‌تواند برای قلب شما بالا باشد.

استنشاق (اسنیف) پودر کافئیناثرات کافئین پودری در ایست قلبی 

دکتر ویلیام تی. ابراهیم، ستون‌نویس Everyday Health و مدیر بخش پزشکی قلب و عروق دانشگاه ایالتی اوهایو در کلمبوس می‌گوید: «بیماران مبتلا به مصرف بیش از حد کافئین – من بیش از چند مورد دیده‌ام – اغلب از تند شدن قلب یا ضربان آن در قفسه سینه شکایت دارند.»

دکتر ابراهیم می‌افزاید: «هنگامی که شدید شود، این می‌تواند به یک آریتمی قلبی غیر طبیعی و گاهی تهدیدکننده زندگی تبدیل شود که اساساً قلب را متوقف می‌کند.»

کافئین این کار را با باعث آزاد شدن انفجاری آدرنالین در بدن انجام می‌دهد. ابراهیم توضیح می‌دهد: «کافئین همچنین آنزیم کلیدی در سلول‌های قلبی را مسدود می‌کند که اثر آدرنالین بر قلب را تعدیل می‌کند.» با علائمی مانند تاکی کاردی – ضربان قلب سریعتر – هر ضربان قلب نیز با افزایش نیرو همراه است.

دکتر کریستوفر پی. هولستگ، رئیس بخش سم‌شناسی پزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه ویرجینیا در شارلوتسویل، خاطرنشان می‌کند که مقدار کافئین خالص پودری که برای یک بزرگسال سمی باشد بسته به سلامت، سن و اندازه فرد متفاوت است.

دکتر هولستگ می‌گوید: «مرگ پس از مصرف ۶.۵ گرم در یک بزرگسال رخ داده است. با توجه به اینکه من به تازگی یک ظرف به اندازه قرص حاوی ۱۰۰ گرم کافئین خالص خریداری کرده‌ام، برای کسی که از مصرف کافئین خالص مسموم شود و احتمالاً بمیرد، کار دشواری نخواهد بود.»

دوز مصرف ایمن کافئین

برای اندازه گیری دوز ایمن، باید از یک میکرو مقیاس استفاده کنید. مقدار کافئین خالص پودری که معادل یک فنجان قهوه است تنها ۱/۳۲ قاشق چای خوری است.

یک بررسی بالینی شواهد در مورد اثرات کافئین نشان داد که تا ۴۰۰ میلی‌گرم کافئین در روز – حدود چهار فنجان قهوه – برای اکثر افراد خطر سلامتی نخواهد داشت. اما این واقعاً به شخص بستگی دارد.

اثرات کافئین به جنسیت، سن و وضعیت سلامتی شما بستگی دارد. محققان اداره ایمنی شیمیایی در اتاوا، کانادا می‌گویند زنان باید مصرف کافئین را در دوران باروری خود به ۳۰۰ میلی‌گرم در روز محدود کنند. و طبق گزارش بالینی آکادمی اطفال آمریکا، کافئین نباید حتی در رژیم غذایی کودکان و نوجوانان وجود داشته باشد.

جهت مطالعه کامل مقدار مصرف کافئین و قهوه می‌توانید مقاله “چه مقدار قهوه باید بنوشید” را نیز مطالعه نمایید.

مصرف، سوء مصرف و سوء استفاده

استینر تنها مورد مستند سمیت کافئین پودری خالص نیست.

همانطور که در گزارش‌های پزشکی بریتانیا در سال ۲۰۱۳ گزارش شده است، مصرف بیش از حد کافئین پودری باعث تاکی کاردی، تشنج و فیبریلاسیون بطنی در یک زن ۲۷ ساله شد.

این بیمار زنی بود که قبلاً دچار مصرف بیش از حد دارو شده بود و از افسردگی رنج می‌برد. او پس از اینکه کارکنان بیمارستان خون او را فیلتر کردند و قلب او را بارها با CPR دوباره راه اندازی کردند، با عوارض جدی قلبی و ریوی زنده ماند.

شواهدی مبنی بر اینکه کافئین می‌تواند بسیار سمی باشد از گزارش‌های موارد نادر دیگر نیز به دست می‌آید. مردی تنها ۳۱ ساله با مصرف بیش از حد کافئین جان خود را عمداً گرفت، همانطور که فورنسیس ساینس، مدیسین اند پاتولوژی در آوریل ۲۰۱۴ گزارش داد.

سطح کافئین در خون او ۱۷۹ میلی‌گرم در لیتر بود. در دو مورد دیگر، گزارش‌های پزشکی موارد مرگ ناشی از مصرف بیش از حد کافئین با سطح حتی بالاتر، بیش از ۵۰۰ میلی‌گرم در لیتر کافئین در خون را ذکر کرده‌اند. در حالی که ممکن است کافئین در زمان مرگ‌های مرتبط با قلب مشکوک نباشد و به ندرت اندازه‌گیری شود، حداقل در این موارد، غلظت‌ها کشنده بود.

هولستگ می‌گوید که او اخیراً مواردی از مسمومیت با کافئین را در عمل خود دیده است. در یک مورد شدید که او در سال ۲۰۰۳ گزارش کرد، زنی حدود ۵۰ گرم کافئین را در یک تلاش خودکشی مصرف بیش از حد مصرف کرد و ۲۵۰ قرص ۲۰۰ میلی‌گرمی مصرف کرد. او دچار نارسایی چند ارگانی شد، اما پس از درمان اورژانسی توسط هولستگ و تیمش زنده ماند.

سخن پایانی

در صورت تمایل به خرید پودر کافئین خالص 99% هندی با کارشناسان فروش شرکت بهبود شیمی در تماس باشید.

خرید پودر کافئین

منابع:

  • https://www.nationwidechildrens.org/family-resources-education/700childrens/2014/09/the-dangers-of-caffeine-powder
  • https://www.medicalnewstoday.com/articles/321947
  • https://sleepeducation.org/pure-caffeine-powder-deadly/
  • https://www.everydayhealth.com/news/snorting-caffeine-powder-could-damage-your-heart/

نویسنده:

  • دکتر سپیده ستوده

    سپیده ستوده متولد 1371 در شهر تهران است. تحصیلات ارشد خود را در رشته داروسازی در دانشگاه تهران و دکترای خود را در دانشکده داروسازی دانشگاه سیدنی استرالیا گذرانده است. خانم دکتر ستوده از سال 1400 تا کنون به عنوان مسئول فنی و نویسنده در بهبود شیمی فعالیت می‌کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این قسمت نباید خالی باشد
این قسمت نباید خالی باشد
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

جدیدترین مقالات:

keyboard_arrow_up
مشاوره قبل از خرید