اسید لاکتیک در هنگام ورزش شدید، سوختِ سلول‌های شماست. این ماده زمانی ساخته می‌شود که بدن شما گلوکز و سایر کربوهیدرات‌ها را تجزیه می‌کند. یک باور رایج (ولی نادرست) این است که درد عضلانی بعد از ورزش به‌خاطر اسید لاکتیکی است که در سلول‌ها گیر کرده؛ اما مطالعات نشان داده‌اند که این موضوع واقعیت ندارد.
قبل از شروع…
اسید لاکتیک از کجا بخرم؟
شرکت بهبود شیمی به عنوان یکی ا واردکنندگان محصول اسید لاکتیک این محصول را به همراه آنالیز و IRC با قیمت و کیفیت مناسب به فروش می‌رساند. جهت خرید اسید لاکتیک با کارشناسان فروش ما در تماس باشید.
اسید لاکتیک چیست؟
اسید لاکتیک که با نام لاکتات هم شناخته می‌شود، ماده‌ای است که بدن عمدتاً از طریق تجزیهٔ گلوکز در شرایط بی‌هوازی (یعنی بدون حضور اکسیژن)، مانند گلیکولیز بی‌هوازی، تولید می‌کند. گلیکولیز بی‌هوازی یکی از مسیرهایی است که مسئول تأمین انرژی سلول است، هم به شکل آدنوزین‌تری‌فسفات (ATP) و هم نیکوتین‌آمید آدنین دی‌نوکلئوتید (NADH).
بافت‌هایی که بیشترین مقدار اسید لاکتیک را تولید می‌کنند شامل سلول‌های عضلانی و گلبول‌های قرمز خون هستند و مقدار کمتری نیز در بافت مغز، پوست و دستگاه گوارش (GI) ساخته می‌شود. اسید لاکتیک سپس وارد جریان خون می‌شود تا در کبد و کلیه‌ها متابولیزه شود؛ جایی که می‌تواند در فرایند گلوکونئوژنز مورد استفاده قرار گیرد. گلوکونئوژنز به سنتز گلوکز و تولید انرژی از مواد غیرکربوهیدراتی مانند لاکتات گفته می‌شود.
سطح لاکتات معمولاً پایین است، کمتر از ۲ میلی‌مول در لیتر، و معمولاً در محدودهٔ ۰٫۵ تا ۱ میلی‌مول در لیتر قرار دارد. هنگامی که سطح لاکتات به محدودهٔ ۲ تا ۴ میلی‌مول در لیتر برسد، هایپرلاکتاتمی (افزایش لاکتات خون) رخ می‌دهد. اگر سطح لاکتات از ۴ میلی‌مول در لیتر بیشتر شود، به آن هایپرلاکتاتمی شدید گفته می‌شود. بالا بودن سطح لاکتات سرم می‌تواند نشانهٔ پیش‌آگهی نامطلوب (وضعیت بالینی بدتر) باشد.
کارکرد (Function)
کارکرد (Function)بدن معمولاً عضلات را با اکسیژن تأمین می‌کند (متابولیسم هوازی). وقتی فعالیت بدنی شدیدتر از توان رساندن اکسیژن به عضلات و بافت‌ها شود، سلول‌ها برای تولید انرژی به‌صورت بی‌هوازی گلوکز را می‌شکنند و در این حالت اسید لاکتیک ساخته می‌شود.
اسید لاکتیک چه کاری انجام می‌دهد؟
سه نقش اصلی دارد:
- تولید انرژی: وقتی سلول‌ها از حد معمول سخت‌تر کار می‌کنند، بدن برای تأمین انرژیِ سریع اسید لاکتیک می‌سازد.
- ساخت دوبارهٔ گلوکز (گلوکونئوژنز): کبد و کلیه‌ها لاکتیک موجود در خون را می‌گیرند، تجزیه می‌کنند و دوباره آن را به گلوکز تبدیل می‌کنند تا بعداً برای انرژی استفاده شود.
- نقش پیام‌رسان مولکولی: لاکتات مثل یک «علامت» در خون عمل می‌کند و سلول‌های سیستم ایمنی را به سمت محل زخم یا عفونت جذب می‌کند تا به ترمیم و دفاع کمک کنند.
اسیدوز لاکتیک چیست؟
اسیدوز لاکتیک به حالتی گفته می‌شود که در آن سطح لاکتات خون افزایش یافته و pH سرم خون فرد به ۷٫۳۵ یا کمتر کاهش پیدا کرده است. این وضعیت شایع‌ترین علت اسیدوز متابولیک در افراد بستری در بیمارستان به شمار می‌آید.
دو نوع اسیدوز لاکتیک وجود دارد: نوع A و نوع B.
اسیدوز لاکتیک نوع A در اثر کاهش پرفیوژن (کاهش خون‌رسانی) و هیپوکسی طولانی‌مدت بافت‌ها ایجاد می‌شود. این حالت معمولاً زمانی رخ می‌دهد که مصرف اکسیژن از میزان تحویل اکسیژن بیشتر است و در نتیجه سلول‌ها برای تولید انرژی به گلیکولیز بی‌هوازی روی می‌آورند. اسیدوز لاکتیک نوع A می‌تواند در تمام انواع شوک (مانند شوک سپتیک، کاردیوژنیک، هیپوولمیک، انسدادی)، ایسکمی موضعی (مثل ایسکمی اندام یا مزانتریک) و فعالیت عضلانی بی‌هوازی (مثل تمرینات اینتروال پرفشار و وزنه‌برداری) رخ دهد.
در مقابل، اسیدوز لاکتیک نوع B ناشی از عللی غیر از کاهش پرفیوژن و هیپوکسی بافتی است که منجر به اختلال عملکرد بافت و ناتوانی در پردازش پیرووات موجود می‌شود. در نتیجه، مسیرهای متابولیک جایگزین برای تولید پیرووات فعال شده و چرخه اسید لاکتیک را فعال می‌کنند و در نهایت سطح لاکتات به‌شدت افزایش می‌یابد. علل اسیدوز لاکتیک نوع B شامل بیماری‌های کبدی، بدخیمی‌ها (سرطان‌ها)، داروها (مانند متفورمین، اپی‌نفرین)، کمبود تیامین، ورزش بیش از حد، کتواسیدوز دیابتی و مسمومیت الکلی است.
اسیدوز لاکتیک به بدتر شدن بیماری‌های زمینه‌ای کمک می‌کند و در نتیجه بر مرگ‌ومیر فرد تأثیر می‌گذارد. برای مثال، افرادی که حتی افزایش خفیف سطح اسید لاکتیک همراه با سپسیس دارند، در معرض خطر بیشتر مرگ در بیمارستان طی ۳۰ روز هستند. به‌طور مشابه، افزایش شدید سطح اسید لاکتیک می‌تواند پیامدهای همودینامیک عمیقی داشته باشد، زیرا نشان داده شده که انقباض‌پذیری قلب و رگ‌های خونی را کاهش می‌دهد. هرچه سطح لاکتات بالاتر باشد و مدت‌زمان بیشتری در حد بالا باقی بماند، خطر مرگ بیشتر خواهد بود.
چه کسانی در معرض خطر اسیدوز لاکتیک ناشی از متفورمین هستند؟
افرادی که بیشترین خطر ابتلا به اسیدوز لاکتیک القا‌شده با متفورمین را دارند، کسانی هستند که دچار بیماری زمینه‌ای کلیه‌اند و همچنین افرادی که دچار شرایطی هستند که آن‌ها را مستعد هیپوپرفیوژن (کاهش خون‌رسانی) می‌کند؛ مانند سپسیس.
سایر داروها و سمومی که با اسیدوز لاکتیک نوع B مرتبط هستند عبارت‌اند از:
- مهارکننده‌های نوکلئوزیدی ترانس‌کریپتاز معکوس (NRTIs): داروهای ضد ویروسی که برای درمان HIV استفاده می‌شوند.
- آسپرین، سایر سالیسیلات‌ها و تایلِنول (استامینوفن): داروهایی که معمولاً برای درمان تب، درد و التهاب به کار می‌روند.
- کوکائین: یک ماده محرک با پتانسیل اعتیاد بسیار بالا.
- پروپوفول: یک داروی بیهوشی و آرام‌بخش که پیش از عمل یا حین جراحی تجویز می‌شود.
- اپی‌نفرین وریدی (IV): برای درمان واکنش‌های شدید آلرژیک استفاده می‌شود.
- بتا آگونیست‌های استنشاقی (مانند آلبوتِرول): برای درمان آسم به کار می‌روند.
- سیانید: سمی است که می‌تواند بالقوه کشنده باشد.
-
متانول و اتیلن گلیکول: الکل‌های سمی (بسیار خطرناک و زهرآگین).
علائم و نشانه‌های اسیدوز لاکتیک چیست؟
علائم بسته به نوع، شدت و علت زمینه‌ای فرق می‌کند.
نوع A اسیدوز لاکتیک
در شوک سپتیک ممکن است ببینیم:
- تب و تعریق
- گیجی
- کاهش دفع ادرار
- پوست گرم و قرمز که با بدتر شدن وضعیت سرد و رنگ‌پریده می‌شود
- فشار خون پایین
- تندی ضربان قلب و تنفّس
در شوک هیپوولمیک (کاهش شدید حجم خون) علائم شبیه شوک سپتیک است، با این تفاوت که تب و پوست گرم وجود ندارد و بیمار معمولاً:
- پوست سرد
- چشم و دهان خشک
- کشسانی پوست کم (پوست دیر به حالت اول برمی‌گردد) دارد.
در شوک کاردیوژنیک (ناشی از نارسایی پمپ قلب):
- اندام‌های سرد
- کبودی/رنگ آبی ـ بنفش پوست (سیانوز)
- فشار خون پایین
- نبض ضعیف
- تندی ضربان قلب و تنفّس
- صداهای غیرطبیعی در ریه (به علت تجمع مایع)
- برجسته شدن وریدهای گردن دیده می‌شود.
نوع B اسیدوز لاکتیک
علائم احتمالی:
- تهوّع یا استفراغ
- درد شکم
- گرفتگی یا سوزش عضلات
- بی‌حالی و ضعف عمومی
- گیجی یا کاهش هوشیاری
بسته به علت زمینه‌ای، علائم دیگری هم ممکن است وجود داشته باشد.
مثلاً در کتواسیدوز دیابتی معمولاً:
- تشنگی و ادرار زیاد
- تنفّس سریع و عمیق (تنفّس کوسمائول)
- بوی میوه‌ای از دهان دیده می‌شود.
تشخیص اسیدوز لاکتیک
با سه آزمایش خون انجام می‌شود:
- گاز خون شریانی (ABG): pH کمتر از ۷٫۳۵ را نشان می‌دهد.
- آزمایش متابولیک پایه (BMP): برای محاسبه «آن‌یون گپ» که در اسیدوز لاکتیک بالا می‌رود.
- اندازه‌گیری لاکتات خون: نشان‌دهنده افزایش سطح لاکتات است.
محدوده طبیعی لاکتات
- طبیعی: حدود ۰٫۵ تا ۱٫۸ mmol/L
- بالا رفته: ۲ تا ۵ mmol/L
- شدیداً بالا: بیشتر از ۵ mmol/L
درمان اسیدوز لاکتیک
نوع و علت اسیدوز مسیر درمان را مشخص می‌کند.
درمان نوع A
هدف: رساندن اکسیژن کافی به بافت‌ها و برطرف کردن علت اصلی (مثل عفونت، خون‌ریزی، کمبود مایع یا ضعف پمپ قلب).
در ICU/CCU ممکن است اقدامات زیر انجام شود:
- تزریق مایعات داخل وریدی برای بالا بردن فشار خون
- تزریق خون برای جبران خون‌ریزی یا بهبود رساندن اکسیژن به اندام‌ها
- استفاده از وازوپرسور (مثل نوراپی‌نفرین) یا داروی اینوتروپ (مثل دوبوتامین) برای تقویت عملکرد قلب و بالا بردن فشار خون
- تجویز داروی اختصاصی علت زمینه‌ای؛ مثلاً آنتی‌بیوتیک برای عفونت باکتریایی
- در موارد شدید: تجویز بی‌کربنات برای کاهش اسیدی بودن خون (کاربرد محدود و بحث‌برانگیز)
- اکسیژن‌تراپی و در صورت نیاز وصل کردن بیمار به دستگاه تنفّسی
اگر علت نوع A، فقط ورزش بیش از حد باشد، معمولاً با استراحت و نوشیدن مایعات در منزل برطرف می‌شود و کبد (و تا حدی کلیه) بتدریج لاکتات را پاک می‌کنند.
درمان نوع B
درمان متوجه علت خاص است، مثل:
- قطع داروی عامل مشکل
- تزریق مایعات و انسولین داخل وریدی در کتواسیدوز دیابتی
- تزریق وریدی تیامین در کمبود تیامین (مثلاً در مصرف طولانی‌مدت الکل)
- درمان سرطان زمینه‌ای با جراحی، شیمی‌درمانی، رادیوتراپی و…
پیش‌آگهی (آینده بیماری)
هرچه سطح لاکتات در بیمار بستری بالاتر باشد، خطر مرگ بیشتر است؛ بنابراین لاکتات شاخص مهمی برای پیش‌بینی پیامد بیماری است.
به همین دلیل، در بیماران بدحال باید از همان ابتدا در اورژانس یا هنگام پذیرش در بیمارستان، آزمایش لاکتات خون انجام شود و در صورت بالا بودن، مرتب پیگیری گردد تا در تصمیم‌گیری درمانی کمک کند.
پیشگیری از اسیدوز لاکتیک
روش صددرصدی برای پیشگیری وجود ندارد، اما سبک زندگی سالم با حفظ سلامت کبد و کلیه‌ها (مسئول پاک‌سازی لاکتات) و کاهش عوامل زمینه‌ای مثل عفونت یا سرطان کمک‌کننده است. توصیه‌ها:
- حفظ وزن مناسب
- ورزش منظم (به‌ویژه اگر بیماری مزمن دارید، زیر نظر پزشک)
- تغذیه متعادل
- پرهیز از سیگار و مصرف زیاد الکل
- نوشیدن آب کافی در طول روز
- ویزیت سالانه و واکسن‌های به‌روز نزد پزشک خانواده
- رعایت نکات ایمنی، مثل بستن کمربند ایمنی در خودرو
اگر بیماری زمینه‌ای دارید یا دارویی مصرف می‌کنید که ممکن است باعث اسیدوز لاکتیک شود، در صورت بروز علائم جدید یا نگران‌کننده حتماً سریع با پزشک خود تماس بگیرید.
چه چیزی باعث تجمع اسید لاکتیک در بدن می‌شود؟
افزایش لاکتات می‌تواند نتیجهٔ تولید بیشتر اسید لاکتیک، کاهش پاک‌سازی (حذف) اسید لاکتیک، یا ترکیبی از هر دو باشد. دلایل متعددی برای تجمع اسید لاکتیک در بدن وجود دارد که از جمله می‌توان به شوک سپتیک، هیپوپرفیوژن بافتی (مثلاً به علت تماس با منوکسیدکربن)، وضعیت پس از ایست قلبی، ایسکمی موضعی بافت‌ها، فعالیت عضلانی بی‌هوازی، کتواسیدوز دیابتی، سموم و داروها، کمبود تیامین، بدخیمی‌ها (سرطان‌ها) و نارسایی کبد اشاره کرد.
شوک سپتیک اغلب با اختلال عملکرد قلب و عروق، ایجاد افت فشار خون شریانی و کاهش پرفیوژن بافتی در اندام‌های محیطی برای تبادل اکسیژن و مواد غذایی همراه است. در نتیجه، اسید لاکتیکی که در خون تجمع می‌یابد می‌تواند به‌عنوان یک نشانگر پایش مفید برای افراد دچار شوک به‌کار رود. به همین شکل، هر نوع ایسکمی (یعنی کاهش یا ناکافی بودن رساندن اکسیژن) همان‌گونه که در انواع دیگر شوک (مانند شوک کاردیوژنیک، انسدادی، هموراژیک)، ایست قلبی به دلیل نبود جریان خون در زمان ایست، مسمومیت با منوکسیدکربن، یا ایسکمی موضعی بافت دیده می‌شود، می‌تواند باعث تجمع اسید لاکتیک شود.
یکی از علل شایع و خوش‌خیم افزایش اسید لاکتیک، فعالیت عضلانی بی‌هوازی است که موجب درد و کوفتگی عضلات پس از ورزش شدید می‌شود. در طول ورزش، عضلات اسکلتی لاکتات بیشتری نسبت به توانایی متابولیزه شدن آن توسط کبد تولید می‌کنند. علاوه بر این، کتواسیدوز دیابتی به سبب هیپوپرفیوژن و استرس متابولیک می‌تواند بر سطح لاکتات تأثیر بگذارد. چندین دارو و سم از جمله الکل، بیگوانیدها (مانند متفورمین)، مهارکننده‌های نوکلئوزیدی ترانس‌کریپتاز معکوس، سالیسیلات‌ها و ایزونیازید نیز می‌توانند سطح اسید لاکتیک را افزایش دهند.
کمبود تیامین باعث تغییر متابولیسم به سمت افزایش متابولیسم بی‌هوازی کربوهیدرات می‌شود، زیرا تیامین یک کوفاکتور حیاتی برای چندین آنزیم سلولی، از جمله پیرووات دهیدروژناز است که جزء ضروری متابولیسم هوازی کربوهیدرات به شمار می‌آید. در نهایت، بدخیمی‌ها و نارسایی کبد عمدتاً از طریق ناتوانی کبد در حذف اسید لاکتیک اضافی، سطح لاکتات را افزایش می‌دهند.
چطور از شرّ اسید لاکتیک خلاص می‌شویم؟
در بیشتر شرایط، لاکتات به‌سرعت توسط کبد پاک‌سازی می‌شود؛ جایی که از طریق فرایند گلوکونئوژنز دوباره به گلوکز تبدیل می‌گردد. مقدار کمتری از لاکتات نیز توسط کلیه‌ها دفع و پاک‌سازی می‌شود.
گزینه‌های درمانی برای افزایش بیش از حد اسید لاکتیک به این بستگی دارد که سطح لاکتات تا چه حد بالا رفته و علت افزایش آن چیست. اگر سابقهٔ پزشکی نشان‌دهندهٔ ورزش شدید باشد، متخصصان مراقبت‌های سلامت باید اطمینان حاصل کنند که فرد به اندازهٔ کافی هیدراته است، تهویه و تنفس مناسبی دارد، گرم نگه داشته شده و در حال استراحت است.
اسیدوز لاکتیک ثانویه به شوک سپتیک معمولاً نیازمند تجویز آنتی‌بیوتیک‌های وسیع‌الطیف برای کنترل عفونت زمینه‌ای است. به همان اندازه مهم است که مایع کریستالوئید، معمولاً به میزان ۳۰ میلی‌لیتر به ازای هر کیلوگرم، طی سه ساعت پس از ارزیابی اولیه تجویز شود.
همودیالیز گاهی برای کنترل اسیدوز لاکتیک شدید، به‌ویژه در بیمارانی که نارسایی کلیه دارند، به کار می‌رود. در بسیاری از موارد، اسیدوز لاکتیک ناشی از جریان ناکافی خون است، بنابراین ابتدا باید پرفیوژن بافتی بهبود یابد. شروع درمان با داروهای اینوتروپ (مانند دوبوتامین، دوپامین) و تنگ‌کننده‌های عروقی (مانند اپی‌نفرین و آنالوگ‌های وازوپرسین) می‌تواند مفید باشد و گردش بهتر حجم داخل عروقی را فراهم کند. پس از آن، سایر اقدامات حمایتی باید به‌صورت فردمحور و متناسب با وضعیت هر بیمار تنظیم شود.
مهم‌ترین نکاتی که باید دربارهٔ اسید لاکتیک بدانیم چیست؟
اسید لاکتیک که لاکتات نیز نامیده می‌شود، محصول متابولیسم پیرووات در شرایط بی‌هوازی است. بافت‌هایی که بیشترین مقدار اسید لاکتیک را تولید می‌کنند، سلول‌های عضلانی و گلبول‌های قرمز خون هستند. افزایش سطح لاکتات همراه با pH برابر یا کمتر از ۷٫۳۵ باعث اسیدوز لاکتیک می‌شود.
دو نوع اسیدوز لاکتیک وجود دارد: نوع A و نوع B. اسیدوز لاکتیک نوع A معمولاً بر اثر کاهش پرفیوژن (خون‌رسانی) و هیپوکسی طولانی‌مدت بافت‌ها ایجاد می‌شود؛ در حالی که اسیدوز لاکتیک نوع B به ناتوانی در پردازش مقدار موجود پیرووات به‌دلیل اختلال عملکرد بافت، و نه هیپوکسی، مربوط است.
افزایش لاکتات می‌تواند نتیجهٔ تولید بیشتر اسید لاکتیک، کاهش پاک‌سازی آن، یا ترکیبی از هر دو باشد. گزینه‌های درمانی برای سطح بیش از حد اسید لاکتیک به علت زمینه‌ای و میزان افزایش سطح لاکتات بستگی دارد.
| تعریف | اسید لاکتیک که با نام لاکتات هم شناخته می‌شود، ماده‌ای است که بدن عمدتاً از طریق تجزیهٔ گلوکز در شرایط بی‌هوازی، مانند گلیکولیز بی‌هوازی، تولید می‌کند. |
| کارکرد | – درگیر در موارد زیر است: • تنفّس سلولی • تولید گلوکز • تنظیم التهاب • پیام‌رسانی مولکولی – در شرایط بی‌هوازی: • گلوکز → اسید لاکتیک، برای تولید انرژی سلول‌ها • پس از تولید، وارد جریان خون شده و به کبد و کلیه‌ها می‌رود → گلوکونئوژنز (لاکتات دوباره به گلوکز تبدیل می‌شود) • عمدتاً در سلول‌های عضلانی و گلبول‌های قرمز خون تولید می‌شود. |
| اسیدوز لاکتیک | – ترکیبی از افزایش سطح لاکتات و کاهش pH (کمتر یا مساوی ۷٫۳۵) – شایع‌ترین علت اسیدوز متابولیک در افراد بستری در بیمارستان است. – انواع اسیدوز لاکتیک: نوع A و نوع B. |
| علت‌ها | – افزایش تولید اسید لاکتیک – کاهش پاک‌سازی (حذف) اسید لاکتیک – یا ترکیبی از هر دو. |
| حذف (دفع) | – در بیشتر شرایط → توسط کبد و در مقادیر کمتر توسط کلیه‌ها پاک‌سازی می‌شود (از طریق گلوکونئوژنز). – درمان به علت زمینه‌ای بستگی دارد: • ورزش شدید → هیدراته نگه‌داشتن بدن و استراحت • شوک سپتیک → آنتی‌بیوتیک‌های وسیع‌الطیف، مایعات کریستالوئید • هیپوپرفیوژن → داروهای اینوتروپ و تنگ‌کنندهٔ عروق (وازوکانستریکتور) • در صورت شدید بودن، به‌ویژه همراه با نارسایی کلیه → همودیالیز. |
سؤالات متداول
این یک باور اشتباه است. قبلاً فکر می‌کردند تجمع اسید لاکتیک باعث سوزش و درد عضلات بعد از ورزش می‌شود، اما مطالعات نشان داده‌اند که لاکتات خیلی سریع از عضله پاک می‌شود و به سلول‌ها آسیب نمی‌زند. درد ۱–۲ روز بعد از ورزش معمولاً به خاطر پارگی‌های بسیار ریز در فیبرهای عضلانی است که ترمیم آن‌ها باعث قوی‌تر و بزرگ‌تر شدن عضله می‌شود. اگر درد شدید باشد ممکن است آسیب واقعی مثل کشیدگی عضله وجود داشته باشد. بیشتر در این بافت‌ها تولید می‌شود: بیماری‌ها یا عفونت‌هایی که رساندن اکسیژن به سلول‌ها را سخت می‌کنند می‌توانند سطح لاکتات را بالا ببرند و به اسیدوز لاکتیک (افزایش خطرناک لاکتات) منجر شوند؛ حالتی جدّی و گاهی کشنده. اسیدوز لاکتیک معمولاً عارضهٔ بیماری‌هایی مثل: علائم شایع آن: در این وضعیت بدن نمی‌تواند لاکتات را به اندازه کافی سریع دفع کند و به اندام‌ها آسیب می‌رسد؛ استفراغ نوعی تلاش بدن برای دفع اضافات است. تفاوتش با افزایش موقّت لاکتات بعد از ورزش این است که بعد از ورزش، با توقف فعالیت، کبد و کلیه‌ها خیلی زود لاکتات را تجزیه می‌کنند و معمولاً فرد قبل از بروز علائم جدی به حالت عادی برمی‌گردد. در فعالیت‌های ورزشی شدید، مهم است که «روی درد سرپوش نگذارید» و وقتی خسته‌اید خودتان را به زور ادامه ندهید. یک آزمایش خون است. اگر پزشک به اسیدوز لاکتیک مشکوک باشد، نمونهٔ خون به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا مقدار لاکتات اندازه‌گیری شود. لاکتات بالا همیشه به معنای بیماری شدید نیست، اما معمولاً نشان می‌دهد سلول‌ها به اندازهٔ کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند. پزشک براساس نتیجه، علت و درمان مناسب برای کاهش سطح لاکتات را مشخص می‌کند. برخی ورزشکاران برای شناخت حداکثر توان استقامت خود تست آستانهٔ لاکتات انجام می‌دهند. در این تست، فرد به‌تدریج ورزش شدیدتر انجام می‌دهد و هم‌زمان از او نمونه خون گرفته می‌شود تا سطح لاکتات در لحظه اندازه‌گیری شود. این تست فقط باید زیر نظر پزشک یا متخصص انجام شود؛ هرگز عمداً تا حد فرسودگی کامل ورزش نکنید. اگر به چنین تستی برای برنامه تمرینی علاقه دارید، حتماً با ارائه‌دهنده خدمات سلامت خود مشورت کنید.
منابع:
- تارنمای osmosis
- تارنمای verywellhealth
- تارنمای clevelandclinic
