نگهدارنده سوربات پتاسیم چیست؟ [کاربردها و عوارض جانبی]

نگهدارنده سوربات پتاسیم چیست؟ [کاربردها و عوارض جانبی]
نگهدارنده سوربات پتاسیم چیست؟ [کاربردها و عوارض جانبی]

نگهدارنده سوربات پتاسیم چیست؟

سوربات پتاسیم یک نگهدارنده در صنایع غذایی است که بصورت پودری و گرانولی در کارتن‌های 25 کیلوگرمی به بازار عرضه می‌شود. عمده واردات این محصول از کشور چین با برندهای مختلف می‌باشد.

Potassium Sorbate یک ترکیب شیمیایی با فرمول C6H7KO2 است که به‌عنوان یک ماده‌ی نگهدارنده و ضد قارچ در صنایع غذایی استفاده می‌شود.

این ترکیب به صورت گرانول قابل حل در آب می‌باشد. چنانچه قصد خرید سوربات پتاسیم به همراه آنالیز و قیمت را دارید با کارشناسان بهبود شیمی در تماس باشید.

کاربردهای سوربات پتاسیم (E202) در یک نگاه

سوربات پتاسیم (E202) یک ماده نگهدارنده رایج است که در صنایع مختلفی کاربرد دارد:

1. مواد غذایی:

  • نان و کیک و کلوچه: پتاسیم سوربات به عنوان یک نگهدارنده در تولید نان و شیرینی‌ها استفاده می‌شود. این ماده با کاهش رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها، باعث افزایش ماندگاری این محصولات می‌شود.
  • آجیل و خشکبار: پتاسیم سوربات به عنوان یک حافظه در تولید آجیل و خشکبار استفاده می‌شود. این ماده با جلوگیری از رشد قارچ‌ها، باعث حفظ تازگی و کاهش خطر آلودگی آجیل و خشکبار به عوامل زنده مخرب مانند قارچ‌ها و باکتری‌ها می‌شود.
  • غذاهای آماده: پتاسیم سوربات در تولید غذاهای آماده نظیر سس‌ها، کنسروها و محصولات گوشتی استفاده می‌شود. این ماده با جلوگیری از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها، باعث حفظ تازگی و کاهش خطر آلودگی این محصولات به عوامل زنده مخرب می‌شود. در محصولات آبزی، میوه‌جات و سبزیجات برای جلوگیری از رشد میکروب‌ها و تخمیر به عنوان نگهدارنده و برای حفظ و افزایش عمر مفید محصولات استفاده می‌شود.
  • نوشیدنی‌های بسته‌بندی شده: پتاسیم سوربات به عنوان یک حافظه در تولید نوشیدنی‌های بسته‌بندی شده نظیر آبمیوه، نوشابه و عصاره استفاده می‌شود. این ماده با جلوگیری از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها، باعث حفظ تازگی و کاهش خطر آلودگی این نوشیدنی‌ها به عوامل زنده مخرب مانند قارچ‌ها و باکتري‌های خطرزا می‌شود.
  • لبنیات: پتاسیم سوربات در تولید محصولات لبنی نظیر پنیر و ماست، شیر برای جلوگیری از کپک و فساد نیز استفاده می‌شود.

2. در نوشیدنی‌ها:

  • به عنوان نگهدارنده در نوشیدنی‌هایی مانند شراب و آبجو کاربرد دارد.

3. در صنعت داروسازی:

  • در داروها به عنوان نگهدارنده استفاده می‌شود.

4. در محصولات بهداشتی و آرایشی:

  • به طور عمده در فرمولاسیون محصولات آرایش صورت و چشم، محصولات مراقبت از پوست و مو به کار می‌رود. سوربات پتاسیم با از بین بردن میکروب‌ها یا جلوگیری از رشد و تکثیر آن‌ها، از فاسد شدن محصولات آرایشی و بهداشتی محافظت می‌کند.
بیشتر بخوانید:  عوارض جانبی زایلیتول و سوربیتول

5. در کشاورزی/غذای دام/ طیور:

  • به عنوان نگهدارنده در خوراک دام، طیور و محصولات کشاورزی قابل استفاده است.

کاربرد سوربات پتاسیم در شراب سازی

سؤال سه قسمتی در مورد استفاده از سوربات پتاسیم در شراب‌سازی داریم. این سؤال با در نظر گرفتن این نکته مطرح می‌شود که سوربات پتاسیم باعث توقف تخمیر نمی‌شود، بلکه برای جلوگیری از شروع مجدد تخمیر بعد از اتمام تخمیر اولیه استفاده می‌شود.

۱. چه زمانی باید Potassium Sorbate به شراب اضافه شود – آیا اضافه کردن آن به شراب در روز بطری کردن کافی است یا باید زودتر (مثلاً ۷ تا ۱۰ روز قبل از بطری کردن) اضافه شود؟

۲. آیا پاسخ به قسمت ۱ در صورتی که به شراب شیرین‌کننده اضافه شود تغییر می‌کند؟ آیا سوربات پتاسیم همیشه بعد از شیرین‌کننده به شراب اضافه می‌شود یا ترتیب آن مهم نیست؟

۳. آیا استفاده از فیلتر شراب در زمان بطری کردن بر موارد فوق تأثیر می‌گذارد؟ یا فرآیند فیلتر کردن فقط یک فرآیند جداگانه است؟

اول، کمی پیش زمینه در مورد سوربات پتاسیم و شراب:

نگهدارنده سوربات پتاسیم یکی از آن مواد تشکیل دهنده شراب‌سازی است که اغلب به اشتباه استفاده می‌شود یا با سایر مواد مانند متابی سولفیت سدیم اشتباه گرفته می‌شود.

در این بخش می‌خواهم به طور دقیق توضیح دهم که Potassium Sorbate چه کاری برای شراب شما انجام می‌دهد و شاید این موضوع نحوه استفاده صحیح از آن را روشن کند.

نگهدارنده سوربات پتاسیم مخمر شراب را از بین نمی‌برد. بگذارید برای تأکید بیشتر این موضوع را تکرار کنم:

کاری که نگهدارنده سوربات پتاسیم انجام می‌دهد، جلوگیری از تکثیر مخمر شراب است. این ماده مانع از بازتولید مخمر شراب و تبدیل آن به کلنی بزرگتر می‌شود.

به عنوان مثال، اگر Potassium Sorbate را به تخمیر فعال اضافه کنید، به مرور هر روز سرعت تخمیر کندتر و کندتر می‌شود. این به این دلیل است که برخی از مخمر‌های شراب به طور طبیعی شروع به مردن می‌کنند و سلول‌های جدیدی برای جایگزینی آن‌ها تولید نمی‌شوند. در نهایت، کلنی مخمر یا از قند برای تخمیر ته می‌کشد یا همه آن‌ها از پیری می‌میرند.

اگر برای شیرین کردن، به یک شراب تمام شده شکر اضافه کنید و هنوز در آن مخمر شراب باقی مانده باشد، فرقی نمی‌کند که از سوربات پتاسیم استفاده کنید یا نه.

مخمر شراب در هر صورت تخمیر را انجام خواهد داد. تنها تفاوت این است که آیا با وجود نگهدارنده سوربات پتاسیم، تخمیر به یک تخمیر کامل تبدیل می‌شود یا فقط به آرامی و به سختی ادامه پیدا می‌کند تا زمانی که سلول‌های مخمر پیر دیگر کارایی نداشته باشند.

بیشتر بخوانید:  نقش افزودنی غذایی پلی سوربات 80 در باکتری های روده و التهاب آن

این توضیحات برای یک فردِ خانگی که شراب درست می‌کند چه معنی دارد؟

این حرف‌ها به این معنی است که قبل از اینکه به شراب برای برای شیرین کردن، شکر اضافه کنید، باید مطمئن بشوید که تا حد امکان ته نشین شدن و خارج شدن مخمر شراب انجام شده است.

باید به شراب زمان کافی بدید تا تا جایی که ممکنه سلول‌های مخمر ته نشین بشوند. بعد از آن gotta (گاتِه = باید) شراب رو از روی این رسوبات (یعنی همون سلول‌های مخمر ته نشین شده) بردارید (تکنیکی به نام رک کردن). این کار برای جلوگیری از هرگونه احتمالِ دوباره شروع شدنِ تخمیر بعد از شیرین کردن شراب، کلیدی و حیاتی است.

اینکه شکر قبل از Potassium Sorbate به شراب اضافه بشه یا بعدش، فرقی نمی‌کنه. فقط کافیه هر دوی اون‌ها رو تو‌یه روز به شراب اضافه کنید. و برای اینکه یک قدم جلوتر بروید، می‌توانید درست بعد از اضافه کردن آن‌ها، شراب رو بطری کنید. تنها مورد الزامی این است که کاملاً مطمئن بشوید هم شکر و هم سوربات پتاسیم به طور کامل حل شدن و به طور یکنواخت تو کل شراب پخش شده‌اند.

یه نکته جانبی اینکه، شما همیشه باید هنگام بطری کردن شراب، سولفیت‌هایی مثل متابی سولفیت پتاسیم به شراب اضافه کنید، چه بخواید شیرینش کنید چه نه.

در مورد سؤال شما در مورد فیلتر کردن شراب… رد کردن شراب از فیلتر مخصوص، فقط می‌تواند در تو این فرآیند کمک کند و ضرری ندارد. این مورد به این دلیل است که فیلتر کردن شراب باعث می‌شود سلول‌های بیشتری از مخمر از شراب خارج بشوند.

مقدار مجاز نگهدارنده سوربات پتاسیم

مقدار مجاز مصرف پتاسیم سوربات بستگی به محصولی که تولید می‌کنید دارد. در صنایع غذایی، سوربات پتاسیم به عنوان یک ماده نگهدارنده استفاده می‌شود و حداکثر مقدار مجاز آن توسط سازمان غذا و داروی هر کشور تنظیم شده است.

به عنوان مثال، در کشورهای اروپایی، حداکثر مقدار مجاز نگهدارنده سوربات پتاسیم در برخی از محصولات غذایی (مانند نان و کلوچه) 2000 میلی‌گرم بر کیلوگرم (mg/kg) است. در حالی که در بعضی دستورالعمل‌های دیگر، این حداکثر مقدار را 1000 mg/kg تعیین کرده‌اند.

به هر حال، برای استفاده از پتاسیم سوربات در هر صنعت خاص، بهترین کار این  است که دستورالعمل‌های سازمان غذا و دارو را بررسی کنید و با مشاورین فنی خود مشورت کنید و همچنین می‌توانید با مشاورین شرکت بهبود شیمی تماس بگیرید.

آیا سوربات پتاسیم برای خوردن بی خطر است؟

یافته‌های بررسی ژانویه ۲۰۱۹ در مجله Acta Biomedica نشان می‌دهد که سوربات پتاسیم به طور بالقوه می‌تواند باعث واکنش آلرژیک شود، اگرچه این واکنش‌ها نادر هستند. این ماده همچنین هنگام استفاده در محصولات مراقبت شخصی پتانسیل تحریک پوست را دارد، اما به گفته گروه کاری محیط زیست (EWG) این نوع واکنش‌ها نیز غیر معمول هستند.

بیشتر بخوانید:  مواد مورد استفاده در شست و شوی فرش چیست؟

در مجموع، احتمال ایجاد عوارض جانبی مضر نگهدارنده سوربات پتاسیم بسیار کم است. اما اگر علائم یک واکنش آلرژیک احتمالی (مانند سوزن سوزن شدن دهان، تورم، خارش یا کهیر) را تجربه کردید، خوردن یا استفاده از محصول را متوقف کنید، توصیه کلینیک مایو.

همیشه برای واکنش‌های آلرژیک شدید مانند تورم صورت یا مشکل تنفسی به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

اجتناب از سوربات پتاسیم

از آنجایی که نگهدارنده سوربات پتاسیم بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، اجتناب از آن دشوار است. می‌توانید با خواندن فهرست‌های مواد تشکیل‌دهنده، تا جایی که ممکن است، میزان قرار گرفتن در معرض آن را کاهش دهید، یا اگر این امکان وجود ندارد، مصرف غذا‌هایی را که به طور کلی تمایل به استفاده از این مواد دارند، محدود کنید.

خوردن بیشتر غذا‌های خانگی و دوری از غذا‌های بسته‌بندی شده یا فرآوری شده نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. وقتی خودتان غذا را از ابتدا تهیه می‌کنید، به احتمال زیاد می‌دانید دقیقاً چه چیزی در آن وجود دارد.

چه مقدار سوربات پتاسیم در غذای شما وجود دارد؟

طبق FDA و CSPI، سوربات پتاسیم به طور کلی به عنوان ایمن برای مصرف توصیه می‌شود. این ماده که به عنوان یک افزودنی و نگهدارنده غذایی تعریف می‌شود، در مقادیر بسیار کم استفاده می‌شود.

USDA خاطرنشان می‌کند، اگرچه مقدار خاص بسته به سازنده متفاوت است، قانون فدرال حکم می‌کند که یک محصول نمی‌تواند بیش از ۰.۳ درصد وزنی نگهدارنده سوربات پتاسیم داشته باشد.

عوارض جانبی نگهدارنده سوربات پتاسیم

یافته‌های بررسی ژانویه ۲۰۱۹ در مجله Acta Biomedica نشان می‌دهد که سوربات پتاسیم به طور بالقوه می‌تواند باعث واکنش آلرژیک شود، اگرچه این واکنش‌ها نادر هستند. این ماده همچنین هنگام استفاده در محصولات مراقبت شخصی پتانسیل تحریک پوست را دارد، اما به گفته گروه کاری محیط زیست (EWG) این نوع واکنش‌ها نیز غیر معمول هستند.

در مجموع، احتمال ایجاد عوارض جانبی مضر نگهدارنده سوربات پتاسیم بسیار کم است. اما اگر علائم یک واکنش آلرژیک احتمالی (مانند سوزن سوزن شدن دهان، تورم، خارش یا کهیر) را تجربه کردید، خوردن یا استفاده از محصول را متوقف کنید، توصیه کلینیک مایو.

همیشه برای واکنش‌های آلرژیک شدید مانند تورم صورت یا مشکل تنفسی به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

منابع:

نویسنده:

  • دکتر سینا تابش

    دکتر سینا تابش متولد سال 1367 در تهران است. تحصیلات ارشد خود را در رشته شیمی آلی در دانشکده شیمی دانشگاه صنعتی شریف و دکترا را در دانشگاه ویسکانسین ایالات متحده آمریکا طی کرد. دکتر تابش از سال 1396 تا کنون در بهبود شیمی به عنوان کارشناس و مسئول فنی مشغول کار است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این قسمت نباید خالی باشد
این قسمت نباید خالی باشد
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

جدیدترین مقالات:

keyboard_arrow_up
مشاوره قبل از خرید