مربا؛ همان خوراکی شیرین و میوه‌ای که روی میز صبحانه‌هایمان دیده می‌شود و در بسیاری از دسرها کاربرد دارد. در نگاه اول ساده به نظر می‌رسد؛ فقط میوه و شکر، درست است؟ در حالی که مربای خانگی معمولاً همین‌طور است، مرباهای تولیدشده در صنعت اغلب حاوی مجموعه‌ای از افزودنی‌های غذایی هستند که برای افزایش ماندگاری، بهبود بافت و حفظ رنگ به آن اضافه می‌شوند. آشنایی با این افزودنی‌ها به شما کمک می‌کند درباره خوراکی‌هایی که مصرف می‌کنید انتخاب بهتری داشته باشید. بیایید وارد دنیای افزودنی‌های مربا شویم و هدف و تأثیر احتمالی هر یک را بررسی کنیم.
نیاز به خرید مواد افزودنی و نگهدارنده مربا دارید؟؟!
شرکت بهبود شیمی به عنوان یکی از تأمین‌کنندگان مواد اولیه مورد نیاز مربا، این محصولات را به همراه آنالیز و IRC با قیمت و کیفیت رقابتی به فروش می‌رساد. جهت خرید این مواد با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید.
درک اصول اولیه مربا و نحوه تولید آن
مربا در اصل محصولی است که از جوشاندن پالپ میوه با شکر تهیه می‌شود. مقدار زیاد شکر نقش نگهدارنده دارد و مانع رشد میکروبی می‌شود. پکتین که به‌طور طبیعی در برخی میوه‌ها مانند سیب، مرکبات و انواع توت وجود دارد (یا جداگانه افزوده می‌شود)، باعث ایجاد قوام ژله‌ای و خاصیت مالش‌پذیر مربا می‌شود. با این حال، در تولید صنعتی، برای استانداردسازی و بهینه‌سازی بافت و ماندگاری، معمولاً از افزودنی‌های بیشتری استفاده می‌شود.
نقش شکر در تولید مربا
شکر علاوه بر ایجاد شیرینی، در نگهداری مربا هم نقش اساسی دارد. غلظت بالای شکر محیطی ایجاد می‌کند که میکروارگانیسم‌ها نمی‌توانند در آن رشد کنند و همین باعث افزایش ماندگاری می‌شود. انواع شکر مانند شکر سفید، شکر نیشکر و شکر چغندر قابل استفاده‌اند و هر نوع شکر می‌تواند کمی در طعم و بافت نهایی مربا تأثیر بگذارد.
پکتین؛ عامل ژله‌ای شدن
پکتین پلی‌ساکاریدی طبیعی است که در دیواره سلولی میوه‌ها وجود دارد. هنگام حرارت‌دیدن در حضور شکر و اسید، پکتین ژل تشکیل می‌دهد و قوام خاص مربا را ایجاد می‌کند. برخی میوه‌ها پکتین بالایی دارند و برخی دیگر نیازمند افزودن پکتین صنعتی هستند. مقدار مورد نیاز پکتین بسته به نوع میوه و میزان سفتی مطلوب مربا متفاوت است.
افزودنی‌های رایج در مرباهای صنعتی
در حالی که مربای خانگی فقط شامل میوه، شکر و کمی آبلیمو است، مرباهای صنعتی ممکن است شامل طیف گسترده‌ای از افزودنی‌ها باشند. این افزودنی‌ها با اهداف مختلفی به کار می‌روند؛ از جلوگیری از فساد گرفته تا بهبود ظاهر و بافت. در ادامه برخی از رایج‌ترین آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
نگهدارنده‌ها؛ افزایش ماندگاری
اسید سوربیک و پتاسیم سوربات
این مواد برای جلوگیری از رشد کپک و مخمر استفاده می‌شوند و ماندگاری محصول را افزایش می‌دهند. معمولاً در مقدار کم مصرفشان بی‌خطر هستند، اما در برخی افراد ممکن است واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند. همچنین در محیط اسیدی مؤثرتر عمل می‌کنند.
اسید بنزوئیک و سدیم بنزوات
این ترکیبات نیز برای جلوگیری از رشد مخمرها و کپک‌ها استفاده می‌شوند. اگر در محیط اسیدی با ویتامین C ترکیب شوند، احتمال تشکیل مقدار بسیار کمی بنزن (یک ماده سرطان‌زا) وجود دارد، هرچند مقدار آن معمولاً بسیار پایین است. برخی تولیدکنندگان به همین دلیل از ترکیب هم‌زمان آن‌ها اجتناب می‌کنند.
تنظیم‌کننده‌های اسیدیته
اسید سیتریک
برای کاهش pH، فعال کردن پکتین، تقویت عملکرد نگهدارنده‌ها و ایجاد طعم ترش ملایم استفاده می‌شود.
اسید مالیک
به‌طور طبیعی در سیب و برخی میوه‌ها وجود دارد و مانند اسید سیتریک برای کاهش pH و بهبود طعم به مربا افزوده می‌شود.
خرید اسید مالیک با بهترین قیمت
سفت‌کننده‌ها و عوامل ژل‌زا
نشاسته‌های اصلاح‌شده
از نشاسته‌های طبیعی (مثل ذرت یا تاپیوکا) تولید شده و برای ایجاد قوام بهتر، جلوگیری از آب‌اندازی و بهبود بافت مربا استفاده می‌شوند.
کاراگینان
از جلبک قرمز استخراج می‌شود و به‌عنوان غلیظ‌کننده و پایدارکننده کاربرد دارد. برخی مطالعات درباره اثرات احتمالی التهابی آن بحث‌هایی مطرح کرده‌اند، اما هنوز به‌طور قطعی اثبات نشده است.
رنگ‌ها؛ افزایش جذابیت بصری
رنگ‌های مصنوعی (مثل قرمز 40، زرد 5)
این رنگ‌ها ظاهر جذاب‌تری ایجاد می‌کنند اما در برخی مطالعات با بیش‌فعالی کودکان ارتباط داده شده است. در اروپا الزام وجود هشدار روی محصول وجود دارد.
رنگ‌های طبیعی (مثل رنگ لبو، آنتاتو)
از منابع طبیعی گرفته می‌شوند و ایمن‌تر تلقی می‌شوند، اما ممکن است پایداری کمتری داشته باشند و با گذشت زمان کمرنگ شوند.
طعم‌دهنده‌ها
طعم‌دهنده‌های مصنوعی
برای ایجاد یا تقویت طعم میوه استفاده می‌شوند و معمولاً ارزان‌تر هستند اما طعم طبیعی میوه را به‌خوبی بازسازی نمی‌کنند.
طعم‌دهنده‌های طبیعی
از منابع طبیعی مانند میوه، ادویه یا سبزیجات استخراج می‌شوند و طعم بهتری ایجاد می‌کنند.
پیامدهای احتمالی مصرف افزودنی‌ها
واکنش‌های آلرژیک
برخی افزودنی‌ها مانند نگهدارنده‌ها یا رنگ‌های مصنوعی ممکن است در افراد حساس موجب آلرژی شوند.
نگرانی درباره رنگ‌های مصنوعی و بیش‌فعالی
مطالعاتی ارتباط این رنگ‌ها با بیش‌فعالی کودکان نشان داده‌اند.
تأثیرات احتمالی بلندمدت
تحقیقات در مورد اثرات بلندمدت برخی افزودنی‌ها همچنان ادامه دارد. برخی نگرانی‌ها درباره تأثیر بر میکروبیوم روده مطرح شده است.
چگونه مربای سالم‌تری انتخاب کنیم؟
بررسی دقیق برچسب مواد اولیه
- به دنبال لیست‌های کوتاه‌تر و طبیعی‌تر باشید.
انتخاب مرباهای با حداقل افزودنی
- مرباهایی با فقط میوه، شکر، پکتین و مقدار کمی اسید سیتریک گزینه‌های سالم‌تری هستند.
تهیه مربای خانگی
- بهترین راه برای حذف افزودنی‌هاست.
مرباهای ارگانیک یا بدون شکر افزوده
- این گزینه‌ها معمولاً فاقد رنگ‌های مصنوعی و طعم‌دهنده‌های مصنوعی هستند، اما همچنان باید برچسب آن‌ها را بررسی کرد.
پرسش‌های متداول
شربت ذرت با فروکتوز بالا، اسید سیتریک، پکتین، رنگ‌ها و طعم‌دهنده‌های مصنوعی، و نگهدارنده‌هایی مانند پتاسیم سوربات و سدیم بنزوات. برای افزایش ماندگاری، حفظ بافت، استانداردسازی طعم، کاهش هزینه تولید، و جذاب‌تر کردن ظاهر محصول. بسته به نوع افزودنی و حساسیت فرد متفاوت است. بیشتر افزودنی‌ها در مقادیر مجاز بی‌خطر تلقی می‌شوند، اما برخی رنگ‌ها و نگهدارنده‌ها ممکن است حساسیت یا نگرانی‌هایی ایجاد کنند. به دنبال لیست مواد کوتاه، بدون رنگ و طعم مصنوعی، بدون شربت ذرت و بدون چندین نوع نگهدارنده باشید. عسل، شیره افرا، آگاو، لیمو، پکتین طبیعی میوه‌ها، چیا، رنگ طبیعی سبزیجات و میوه‌ها. نه لزوماً. ممکن است حاوی شیرین‌کننده‌های مصنوعی و افزودنی‌های بیشتری باشند. محصولاتی با شکر بیشتر اما افزودنی کمتر ممکن است انتخاب سالم‌تری باشند. فقط با میوه، شکر و آبلیمو. پخت مناسب و استریل‌سازی شیشه‌ها ماندگاری مربا را تضمین می‌کند.
منبع:
TheFlexKitchen
