شیرینکنندههای مصنوعی و دیابت: آنچه باید بدانید
آیا افراد دیابتی میتوانند از شیرینکنندههای مصنوعی استفاده کنند؟
بله، میتوانند. شیرینکنندههای مصنوعی بههمان اندازه شیرین هستند — و گاهیاوقات تا 700 برابر شیرینتر — از شکر معمولی، اما کالری ندارند و قند خون (گلوکز) شما را تحت تاثیر قرار نمیدهند. در حالی که شکر در جریان خون جذب شده و به سلولهای شما فرستاده میشود تا به انرژی تبدیل شود، شیرینکنندههای مصنوعی در دستگاه گوارش شما باقی میمانند تا زمانی که از طریق مدفوع یا ادرار دفع شوند.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) شش نوع مختلف شیرینکننده مصنوعی را برای مصرف تایید کرده است و بیشتر آنها بسیار شیرینتر از شکر معمولی هستند. (اعتبار: David Tonelson/Dreamstime)
امی روک، متخصص تغذیه و دیابت از کلینیک تشخیصی بیمارستان نورتساید در گینزویل، جورجیا، میگوید: “شیرینکنندههای مصنوعی میتوانند به فرد دیابتی کمک کنند تا مصرف شکر را کاهش دهد بدون اینکه ناگهان احساس محرومیت از غذاهای شیرین مزه داشته باشد، در حالی که تاثیر بسیار کمتری بر سطح گلوکز نسبت به شکر واقعی دارند.”
روک میگوید که جایگزینهای شکر زیادی برای افراد دیابتی وجود دارد و شما باید با پزشک خود در مورد میزان مصرف ایمن هر شیرینکننده صحبت کنید.
شیرینکنندهها برای افراد دیابتی
شما میتوانید انواع مختلفی از شیرینکنندههای مصنوعی را در قفسههای فروشگاهها پیدا کنید. در اینجا نکاتی وجود دارد که باید هنگام مقایسه آنها در نظر داشته باشید:
- قندها کربوهیدراتهای طبیعی هستند. اینها شامل شکر قهوهای، شکر نیشکر، پودر قند، فروکتوز، عسل و ملاس میشوند. آنها کالری دارند و سطح گلوکز خون (سطح قند در خون) شما را بالا میبرند.
- الکلهای قندی نوعی شیرینکننده با کالری کمتر هستند. آنها کمتر از سایر شیرینکنندههای مصنوعی شیرین هستند و به آرامی در روده شما تجزیه میشوند که به کنترل قند خون شما کمک میکند. شما اغلب اینها را در آبنبات یا آدامس، با نامهایی مانند اریتریتول، ایزومالت، مالتیتول، مانیتول، سوربیتول و زایلیتول پیدا میکنید.
- استویا و عصاره میوه مانک شیرینکنندههای طبیعی بدون قند هستند که اغلب کمتر از سایر شیرینکنندههای مصنوعی فرآوری میشوند.
- شیرینکنندههای مصنوعی در آزمایشگاه ساخته میشوند و هیچ ارزش غذایی ندارند.
انواع شیرینکنندهها
یکی از مفیدترین روشها برای دستهبندی شیرینکنندهها، بررسی آنهایی است که ارزش غذایی دارند (شیرینکنندههای مغذی) و آنهایی که ارزش غذایی ندارند (شیرینکنندههای غیرمغذی یا «کمکالری»).
شیرینکنندههای مغذی
شیرینکنندههای مغذی انواع مختلفی دارند، اما همه آنها حاوی کربوهیدرات هستند و کالری تأمین میکنند. اینها معمولاً به عنوان «شکر» یا «شکر افزوده» شناخته میشوند، اما میتوانند در فهرست مواد تشکیلدهنده بستهبندی مواد غذایی نیز به صورت زیر ظاهر شوند:
- گلوکز
- فروکتوز
- ساکارز
- مالتوز
- عسل و شربت، و غیره
پلیاُلها
یک گروه از شیرینکنندههای مغذی، پلیاُلها هستند که همان الکلهای قندی بوده و شامل موارد زیر میشوند:
اینها میتوانند طبیعی یا بهصورت مصنوعی تولید شوند. پلیاُلها حاوی کربوهیدرات و کالری هستند، اما کالری کمتری دارند و تأثیر کمتری بر سطح گلوکز خون نسبت به ساکارز (شکر) میگذارند.
پلیاُلها و دیابت
دقیقاً مشخص نیست که افراد چگونه باید پلیاُلها را «محاسبه» کنند، به خصوص افرادی که دوز انسولین خود را بر اساس کربوهیدرات مصرفی تنظیم میکنند، زیرا تمام کربوهیدرات موجود در پلیاُلها جذب نمیشود. میزان کالری تأمین شده توسط پلیاُلها متفاوت است، زیرا میزان کربوهیدراتی که توسط بدن هضم یا جذب میشود، بسته به نوع پلیاُل، متغیر است. افراد مبتلا به دیابت باید برای مشاوره فردی در این مورد با تیم مراقبتهای بهداشتی خود صحبت کنند.
پلیاُلها و غذاهای «دیابتی»
پلیاُلها معمولاً در محصولاتی استفاده میشوند که به عنوان «دیابتی» یا «مناسب برای دیابتیها» به بازار عرضه میشوند. از آنجا که این محصولات میتوانند به اندازه محصولات استاندارد پرچرب و پرکالری باشند، بنیاد دیابت بریتانیا و مقررات کمیسیون اروپا آنها را توصیه نمیکنند. مصرف مقادیر زیاد پلیاُلها میتواند اثر ملین داشته باشد و باعث نفخ، گاز و اسهال شود.
شیرینکنندههای غیرمغذی یا مصنوعی
شیرینکنندههای غیرمغذی میتوانند راهی برای کاهش کل مصرف کربوهیدرات و کالری شما باشند، اگر آنها را به جای شکر استفاده کنید. اینها گاهی اوقات «شیرینکنندههای مصنوعی» نامیده میشوند و معمولاً در موارد زیر یافت میشوند:
- غذاها و نوشیدنیهای «بدون شکر» یا «رژیمی»
- نوشابههای گازدار
- آبمیوهها
- ژلهها
- ماستها
- آدامسها، و غیره
اصطلاحات «غیرمغذی» و «مصنوعی» بهجای یکدیگر استفاده میشوند.
انواع شیرینکنندههای مصنوعی
FDA شش شیرینکننده مصنوعی را تایید کرده است. آنها عبارتند از:
- آسه سولفام پتاسیم یا Ace-K (Sweet One, Swiss Sweet, Sunett). میتوانید از آن در غذاهای سرد و گرم، از جمله برای پختوپز استفاده کنید.
- آدوانتام. این یک افزودنی غذایی است که حدود 20000 برابر شیرینتر از شکر معمولی است. از آن به عنوان شیرینکننده غذایی عمومی استفاده میشود.
- آسپارتام (NutraSweet, Equal). آسپارتام حدود 200 برابر شیرینتر از شکر است. میتوانید از آن در غذاهای سرد و گرم استفاده کنید. ممکن است در دماهای بالا مقداری از شیرینی خود را از دست بدهد. افرادی که دارای بیماری فنیلکتونوری هستند باید از این شیرینکننده اجتناب کنند.
- نئوتام (Newtame). اغلب به عنوان جایگزین شکر در محصولات پختهشده استفاده میشود.
- ساخارین (Sweet’N Low, Sugar Twin). میتوانید از آن در غذاهای گرم و سرد استفاده کنید. اگر باردار یا شیرده هستید، قبل از استفاده از ساخارین با پزشک خود صحبت کنید.
- سوکرالوز (Splenda). میتوانید از آن در غذاهای گرم و سرد، از جمله برای پختوپز استفاده کنید. غذاهای فرآوریشده اغلب حاوی آن هستند.
در صورت شک، برچسب تغذیه را بخوانید
برای اطمینان از نوع شیرینکننده موجود در یک محصول غذایی، برچسب حقایق تغذیهای را در پشت جعبه یا بسته بررسی کنید. در بخش کربوهیدرات، میتوانید ببینید محصول چقدر کربوهیدرات دارد و چه مقدار از آن به شکل شکر یا الکل قندی است.
اگر یک غذا حاوی شیرینکنندههای مصنوعی باشد، آنها را در لیست مواد تشکیلدهنده روی بسته پیدا خواهید کرد. FDA تولیدکنندگان را ملزم میکند که هرگونه شیرینکننده اضافی، مانند قندها، الکلهای قندی یا مصنوعی را لیست کنند.
با درک بیشتر در مورد شیرینکنندههای مصنوعی و دیابت، قادر خواهید بود انتخابهای غذایی بهتری داشته باشید و شیرینی را با کنترل خوب قند خون متعادل کنید.
نتیجهگیری
اگر دیابت دارید، شیرینکنندههای مصنوعی میتوانند به شما کمک کنند تا طعم شکر را بدون خطرات آن تجربه کنید. این شیرینکنندههای کمکالری یا بدون کالری میتوانند هوس شیرینی شما را برطرف کنند بدون اینکه قند خون شما را بالا ببرند یا به وزن شما اضافه کنند.
اما با وجود تمام مزایایشان، برخی از شیرینکنندههای مصنوعی خطراتی نیز دارند. اگر نگرانیهای بهداشتی دارید با پزشک خود صحبت کنید.
و درست مانند شکر، اگر دیابت دارید باید مصرف شیرینکنندههای مصنوعی را محدود کنید. برای مدیریت موثر دیابت، مهم است که رژیم غذایی غنی از غذاهای کامل مانند میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینهای کمچرب داشته باشید.
سوالات متداول در مورد شیرینکنندههای مصنوعی برای افراد دیابتی
مصرف بیش از حد هر چیزی میتواند به شما آسیب برساند. خوردن بیش از حد شکر میتواند منجر به افزایش وزن، قند خون بالاتر، و خطر بیشتر دیابت نوع 2 شود. همه اینها میتوانند به قلب شما آسیب برسانند. اما خوردن بیش از حد شیرینکنندههای مصنوعی نیز میتواند منجر به همین شرایط سلامتی شود. و درست مانند شکر، شیرینکنندههای مصنوعی اعتیادآور هستند. هرچه بیشتر بخورید، بیشتر هوس میکنید. نکته اینجاست؟ ممکن است بیشتر به هوسهای خود پاسخ دهید زیرا فکر میکنید کالری کمتری مصرف میکنید. گزینه بهتر؟ میوهها، که دارای قندهای طبیعی و مزایای اضافی، مانند فیبر و مواد مغذی هستند. FDA شیرینکنندههای مصنوعی را برای استفاده تایید کرده است، اما مانند همه چیز، ممکن است خطراتی داشته باشند. برای مثال، اگر یک اختلال ژنتیکی نادر به نام فنیلکتونوری (PKU) دارید، باید از آسپارتام اجتناب کنید. مطالعات همچنین نشان میدهند که برخی از شیرینکنندههای مصنوعی، مانند آسپارتام و سوکرالوز، ممکن است باکتریهای مفید روده شما را کاهش دهند. تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، اما اگر مشکلات روده دارید قبل از استفاده از شیرینکنندههای مصنوعی با پزشک خود صحبت کنید. بله، اگر دیابت دارید، میتوانید از بیشتر شیرینکنندههای مصنوعی استفاده کنید. شیرینکنندههای مصنوعی جایگزین شکر در غذاها و نوشیدنیها میشوند. آنها شیرینی شکر را بدون کالری ارائه میدهند. شیرینکنندههای مصنوعی را جایگزینهای شکر، شیرینکنندههای کمکالری یا شیرینکنندههای غیرمغذی نیز مینامند. نمونههایی از شیرینکنندههای مصنوعی عبارتند از: شیرینکنندههای مصنوعی چندین برابر شیرینتر از شکر هستند. بنابراین، تنها مقدار کمی از یک شیرینکننده مصنوعی برای شیرین کردن غذاها کافی است. به همین دلیل، غذاهایی که با شیرینکنندههای مصنوعی تهیه میشوند، اغلب کالری کمتری نسبت به غذاهایی که با شکر تهیه میشوند دارند. شیرینکنندههای مصنوعی قند خون را تحت تاثیر قرار نمیدهند. اما به خاطر داشته باشید که غذاها و نوشیدنیهایی که حاوی شیرینکنندههای مصنوعی هستند، ممکن است شامل مواد دیگری باشند که میتوانند بر قند خون تأثیر بگذارند. الکلهای قندی نوع دیگری از شیرینکنندهها هستند که حدود نیمی از کالری شکر را دارند. برخی میوهها و سبزیجات بهطور طبیعی حاوی الکلهای قندی هستند و نسخههای آزمایشگاهی آنها به برخی غذاها اضافه میشوند. الکلهای قندی با سایر شیرینکنندههای مصنوعی تفاوت دارند زیرا میتوانند قند خون را افزایش دهند. برای برخی افراد، ممکن است باعث اسهال نیز شوند. نمونههایی از الکلهای قندی شامل مانیتول، سوربیتول و زایلیتول هستند. اگرچه میتوانید از شیرینکنندههای مصنوعی در صورت ابتلا به دیابت استفاده کنید، اما آگاه باشید که برخی تحقیقات نشان میدهد مصرف غذاهای شیرینشده با مواد مصنوعی به جای غذاهای شیرینشده با شکر ممکن است آنقدر که قبلاً تصور میشد مفید نباشد. این موضوع بهویژه برای افرادی که بهطور منظم مقدار زیادی از شیرینکنندههای مصنوعی را مصرف میکنند، ممکن است صادق باشد. اما تحقیقات بیشتری برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مورد نیاز است. استویا گیاهی است که در آمریکای جنوبی رشد میکند. این یک شیرینکننده کاملاً طبیعی است که 200 تا 400 برابر شیرینتر از شکر است. FDA در سال 1991 استویا را پس از مطالعاتی که آن را به سرطان مرتبط میکردند، ممنوع کرد. FDA در سال 2008 نظر خود را تغییر داد و آن را "به طور کلی ایمن شناخته شده" (GRAS) به عنوان یک افزودنی غذایی اعلام کرد. استویا اکنون به طور گسترده در غذاها و نوشیدنیها، نوشابهها، شرابها، ماستها و غیره استفاده میشود. خیر. با وجود نداشتن یا داشتن کالری کم، آسپارتام سطح قند خون را افزایش نمیدهد. در برخی موارد ممکن است. اسپِلندا نام تجاری شیرینکننده مصنوعی سوکرالوز است. مطالعات نشان میدهند که میتواند بر نحوه تنظیم قند خون توسط بدن شما تاثیر بگذارد. اگر سوال یا نگرانی دارید با پزشک خود صحبت کنید. قند کم، بدون قند — این اصطلاحات به چه معنا هستند؟ از این "برگ تقلب" استفاده کنید تا بفهمید چه چیزی برای شیرین کردن غذاهایی که میخرید استفاده میشود.آ
منابع:
- تارنمای Mayoclinic
- تارنمای WebMD
- تارنمای Diabetes.org.uk